Vì sao một số công ty năng lượng mặt trời tại Việt Nam đối mặt với thuế phạt của Mỹ?

Theo Hãng thông tấn Reuters mới đây đã đưa tin, Mỹ đang chuẩn bị áp thuế phạt cao đối với các nhà sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời đã hoàn thành sản phẩm của họ ở các nước Đông Nam Á bao gồm cả Việt Nam để tránh thuế quan đối với hàng hóa do các nhà sản xuất Trung Quốc.

Một số pin và mô-đun năng lượng mặt trời xuất khẩu từ Đông Nam Á hiện có thể phải đối mặt với mức thuế cao lên tới 254% bắt đầu từ tháng 6 năm 2024, sau khi Bộ Thương mại Mỹ xác định rằng các công ty hoạt động ở Việt Nam, Thái Lan, Campuchia và Malaysia đã trốn tránh các mức thuế lâu nay.

Theo đó, quyết định được công bố đã chỉ ra năm công ty là của Trung Quốc hoặc có sự liên kết với Trung Quốc để lách thuế bao gồm: Canadian Solar ở Thái Lan, BYD, New East Solar (Campuchia) và đáng chú ý là tại Việt Nam cũng có đến 2 công ty bao gồm Trina Solar Science & Technology và Vina Solar Technology, một đơn vị của Longi Green Energy Technology.

Trina Solar được thành lập vào năm 1997, là nhà cung cấp hàng đầu thế giới về mô-đun quang điện và các giải pháp năng lượng thông minh. Năm 2017, Trina Solar chính thức khánh thành nhà máy sản xuất pin năng lượng mặt trời tại Bắc Giang, Việt Nam. Tổng sản lượng thiết kế của Nhà máy đạt 1GW, là một trong những nhà máy sản xuất pin năng lượng mặt trời quy mô lớn nhất Việt Nam.

Bên cạnh đó, Trina Solar còn có một nhà máy phát triển năng lượng tại Khu công nghiệp Yên Bình, thị xã Phổ Yên, Thái Nguyên. Nhà máy đi vào hoạt động từ năm 2021, đây là nhà máy chuyên sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời xuất khẩu và các giải pháp năng lượng thông minh, có công suất hoạt động 256,3 triệu sản phẩm/năm. Ngoài ra, nhà máy Trina Solar tại Thái Nguyên chuyên sản xuất mô-đun Vertex cho thị trường Bắc Mỹ.

Trong khi đó, công ty Vina Solar Technology là doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư của Trung Quốc, nằm tại tỉnh Bắc Giang, Việt Nam. Công ty chuyên sản xuất, lắp ráp, gia công pin năng lượng mặt trời xuất khẩu sang thị trường Mỹ và sản xuất tấm tế bào quang điện sử dụng cho tấm pin năng lượng mặt trời.

Trên thực tế, Mỹ đã áp dụng thuế chống bán phá giá trong một thập kỷ đối với các sản phẩm năng lượng mặt trời do Trung Quốc sản xuất sau khi một cuộc điều tra của Bộ Thương mại nước này cho thấy các công ty Trung Quốc đang nhận trợ cấp của chính phủ khiến giá của họ ở mức thấp đến mức “không thể thấp hơn”.

Nhìn chung, ngành công nghiệp năng lượng mặt trời của nước Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào hàng nhập khẩu từ các nước Đông Nam Á, trong đó, bốn quốc gia bị ảnh hưởng đang cung cấp khoảng 75% mô-đun được sử dụng ở Mỹ.

Điều này có nguy cơ đẩy chi phí năng lượng tái tạo lên cao và làm chậm quá trình phát triển năng lượng sạch ở Mỹ, nếu các nhà phát triển năng lượng mặt trời của nước này không tìm được nguồn cung cấp khác. Ngoài ra, động thái này cũng có thể thổi bùng căng thẳng tiếp theo giữa Washington và Bắc Kinh, ngay cả khi hai siêu cường đang tìm cách cải thiện quan hệ.

Theo phán quyết, tất cả các nhà sản xuất năng lượng mặt trời khác ở bốn quốc gia sẽ bị áp thuế mới trừ khi họ chứng nhận rằng hàng xuất khẩu của họ không trốn thuế.