Vụ Việt Á: Vì sao có sự chênh lệch số tiền 'bôi trơn'; quan chức cầm số tiền lớn nhưng không phải là nhận hối lộ?

Theo đó, thông tin ban đầu về vụ án, Bộ Công an cho biết Việt Á đã kiếm lợi khoảng 4.000 tỷ đồng và chi khoảng 800 tỷ để "bôi trơn". Nhưng trong kết luận điều tra đã ban hành, Bộ Công an xác định số tiền Việt Á đã thu lợi bất chính là hơn 1.200 tỷ đồng và số tiền chi để đưa hối lộ là hơn 106 tỷ đồng. Báo chí đề nghị Bộ Công an giải thích rõ hơn về sự chênh lệch của những con số này.

Bên cạnh đó, theo kết luận thì một số lãnh đạo dù nhận số tiền cảm ơn lớn nhưng chỉ bị đề nghị truy tố về tội lợi dụng chức vụ và vi phạm quy định về đấu thầu trong vụ Việt Á. Vậy Bộ Công an lý giải sao về điều này?

Vì sao có sự chênh lệch số tiền bôi trơn trong vụ Việt Á?

Trả lời báo chí, Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết: Sau khi khởi tố vụ án, Phan Quốc Việt và các bị can có liên quan khai là Công ty Việt Á có doanh thu và lợi nhuận khoảng 4.000 tỷ đồng và Việt đã sử dụng 20-25% số tiền này, tương ứng với khoảng 800 tỷ đồng để chi phần trăm ngoài hợp đồng cho các đơn vị, các đối tác mua test kit, vật tư, thiết bị hay vật phẩm y tế khác. 

Đây là lời khai ban đầu của lãnh đạo Công ty Việt Á và Người phát ngôn Bộ Công an đã thông tin với báo chí. Nhưng sau khi có kết luận điều tra ban hành ngày 17/8 thì có những con số chênh lệch.

Trung tướng Tô Ân Xô giải thích: Thứ nhất là không thể dùng lời khai ban đầu của các đối tượng để làm căn cứ đưa vào kết luận điều tra bởi vì như tôi đã từng nói, phải trọng chứng hơn trọng lời khai.

Thứ hai là chỉ khi nào có căn cứ chứng minh việc đưa tiền cho ai, đưa bao nhiêu tiền thì mới có thể khởi tố điều tra, kết luận và đề nghị truy tố.

Thứ ba, chứng cứ rõ đến đâu thì kết luận đến đó.

Thứ tư, ngoài Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) thì Bộ cũng đã phân công, ủy thác cho công an 61 tỉnh, thành phố điều tra liên quan đến vụ việc này. Đến nay, một số địa phương vẫn đang tiếp tục quá trình điều tra để làm rõ số tiền thu lợi bất chính và số tiền bôi trơn trong vụ án này.

Để rõ hơn, Trung tướng Tô Ân Xô lấy ví dụ: "Theo thông tin ban đầu, có vụ án một cái tàu chìm ở một địa điểm X nào đó. Ước lượng thiệt hại ban đầu là 50 tỷ đồng nhưng khi kết luận điều tra thì chỉ thiệt hại 20 tỷ thôi. Vì sao? Vì cứu nạn cứu hộ tốt, xử lý hàng hóa trên tàu nhanh chóng, hay lời khai của chủ tàu với các dữ kiện hàng hóa khác nhau nên kết luận điều tra khác với con số ban đầu. 

Hay có một vụ cháy xảy ra tại một quán karaoke X nào đó. Thông tin ban đầu thiệt hại là 10 tỷ và 3 người chết, nhưng khi kết luận điều tra là 5 người chết, thiệt hại là 20 tỷ. Vì qua quá trình điều tra, 2 nạn nhân sau khi vào bệnh viện mới tử vong chẳng hạn. Cho nên là con số chênh lệch này được giải thích như vậy".

Cầm tiền nhưng không phải hối lộ, vì sao?

Về câu hỏi thứ hai, Trung tướng Tô Ân Xô nêu rõ: "Thứ nhất là phương thức, cách thức, hoàn cảnh nhận tiền của các bị can trong vụ Việt Á này rất khác nhau. 

Có bị can thì đặt yêu cầu, nêu thỏa thuận, đặt điều kiện với đối tượng đưa tiền và họ nhận tiền xong thì mới xử lý việc hai bên đã đặt yêu cầu trước đó. 

Và có những đối tượng, bị can không đưa ra yêu cầu, không đưa ra điều kiện hay đưa ra thỏa thuận nào trong việc xử lý công việc cả. Họ nhận tiền, nhận quà sau khi công việc đã hoàn thành. 

Mặc dù có những bị can nói là nhận quà biếu, quà tặng nhưng họ vẫn bị xử lý hình sự. Như vậy là hành vi, động cơ khác nhau trong việc nhận tiền thì sẽ bị xử lý khác nhau.

Việc khởi tố điều tra, đề nghị truy tố được tiến hành rất khoa học, thận trọng, khách quan, toàn diện, triệt để
Trung tướng Tô Ân Xô thông tin thêm: Việc khởi tố điều tra, đề nghị truy tố với các bị can về các tội danh như trên, trong kết luận điều tra, Bộ Công an đã đề nghị truy tố 38 bị can về 6 tội danh. 

Việc khởi tố điều tra, đề nghị truy tố đối với các bị can về các tội danh trên đã được Bộ Công an tiến hành rất khoa học, thận trọng, khách quan, toàn diện, triệt để và thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, quán triệt và thực hiện chủ trương nhân văn, nhân ái nhưng cũng rất nghiêm khắc mà Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã chỉ đạo.

Quá trình điều tra, xử lý vụ việc có sự phân hóa rõ với từng bị can, từng hành vi phạm tội một cách thấu đáo; phân tích đánh giá toàn diện, xác định rõ những tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm, tình tiết khoan hồng trên nguyên tắc không để oan sai, không bỏ lọt tội phạm và không có vùng cấm, không có ngoại lệ./.