Lý do mang thai ngoài ý muốn chiếm phần lớn trong số ca phá thai

Theo báo cáo "Tình trạng dân số thế giới 2022" do Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) công bố, mỗi năm trên thế giới có 121 triệu ca mang thai ngoài ý muốn, trong số đó 61% được giải quyết bằng phá thai, tương đương với 73 triệu ca phá thai mỗi năm.

Ước tính, trên thế giới có khoảng 45% số ca phá thai không an toàn và hơn một nửa trong số đó xảy ra ở châu Á, phần lớn tập trung ở Nam Á và Trung Á. Mỗi năm có khoảng 4,7%-13,2% số ca tử vong mẹ được cho là do phá thai không an toàn.

Ở Việt Nam, theo số liệu thống kê Bộ Y tế được tổng hợp trên cơ sở báo cáo của các địa phương (số liệu này chưa thu thập hết các trường hợp phá thai ở các cơ sở y tế tư nhân), những năm gần đây, nước ta ghi nhận khoảng 200.000-250.000 ca phá thai mỗi năm.

Tỷ số phá thai đã giảm qua các năm, từ 37 ca phá thai trên 100 trẻ đẻ sống (năm 2005) xuống 13,2 ca (năm 2019). Trong đó, chủ yếu là thai dưới 7 tuần tuổi thai (gần 75%).

Riêng tỷ lệ phá thai theo độ tuổi, các ước tính trong "Điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021" do Tổng cục Thống kê và tổ chức UNICEF thực hiện cho thấy, tỷ lệ phá thai cao nhất ở phụ nữ từ 25-29 tuổi (9 lần/1.000 phụ nữ), tiếp theo là nhóm từ 20-24 tuổi (7 lần/1.000 phụ nữ), đến nhóm từ 30-39 tuổi (6 lần/1.000 phụ nữ). Nhóm vị thành niên từ 15-19 tuổi có tỷ lệ phá thai là 1 lần/1.000 phụ nữ.

Điều đáng quan tâm, phụ nữ phá thai lặp lại còn khá phổ biến. Theo "Nghiên cứu đánh giá chất lượng dịch vụ kế hoạch hoá gia đình ở Việt Nam" do UNFPA thực hiện năm 2016, khoảng 17,4% phụ nữ cho biết, họ đã từng phá thai trong cuộc đời của mình.

Số lần phá thai trung bình là 1,3 lần/một phụ nữ. Trong số những phụ nữ này, 73,1% đã từng phá thai một lần trong đời, 21,8% đã từng phá thai 2 lần và 5,1% đã từng phá thai ít nhất 3 lần trong đời.

Trong đó, lý do mang thai ngoài ý muốn chiếm hơn một nửa số ca phá thai gần đây nhất (53,6%), còn lý do sử dụng biện pháp tránh thai nhưng thất bại chiếm 8,9%; lý do phá thai do lựa chọn giới tính thai nhi là 1,6%.

Hưởng ứng Ngày Tránh thai thế giới (26/9) đồng thời hướng đến mục tiêu nâng cao nhận thức của toàn xã hội về chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình, sử dụng các biện pháp tránh thai, Tổng cục Dân số - Kế hoạch hoá gia đình, Bộ Y tế đã phát động cuộc thi "Chủ động tránh thai - Chủ động tương lai".

TS. Đinh Huy Dương, Vụ trưởng Vụ Truyền thông - Giáo dục, Tổng cục Dân số - Kế hoạch hoá gia đình, Bộ Y tế cho biết, cuộc thi kêu gọi các cá nhân, cặp vợ chồng, đặc biệt chị em phụ nữ chủ động nâng cao ý thức, hành động đúng trong việc lựa chọn sử dụng các biện pháp tránh thai để không mang thai ngoài ý muốn.

Đối tượng tham gia là công dân Việt Nam, đặc biệt là các bạn trẻ, chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; cán bộ dân số, y tế và cộng tác viên dân số, y tế. Người tham gia thi thể hiện nội dung bằng các hình thức: Tiểu phẩm, thuyết trình (bằng lời và hình ảnh bổ trợ), đăng Tiktok và/hoặc Facebook ở chế độ công khai. Thời gian từ 12/9 đến hết ngày 12/10/2023.