Đây là động thái chỉ là sự điều chỉnh kỹ thuật, hay là một bước đi lùi trong công cuộc thúc đẩy minh bạch và bảo vệ quyền lợi công dân? Và liệu rằng chúng ta có đang đánh đổi niềm tin của người dân lấy sự dễ dàng trong quản lý?
Quy định ghi âm, ghi hình từng được nhiều người xem là “bằng chứng sống” giúp kiểm chứng các hành vi trong các tình huống giao thông, giúp người dân bảo vệ quyền lợi của mình trước bất kỳ sự bất công nào. Khi những dữ liệu này bị tước bỏ, liệu có phải chúng ta đang mở cửa cho những sự lạm dụng quyền lực? Việc này có dẫn đến tình trạng bất an và giảm lòng tin vào cơ quan chức năng, một khi người dân cảm thấy không có gì để bảo vệ họ khỏi những bất công?
Góc nhìn pháp lý - Phải chăng có những giới hạn chúng ta cần chấp nhận?
Có ý kiến cho rằng, việc ghi âm, ghi hình không phải lúc nào cũng cần thiết, vì nó có thể xâm phạm đến quyền riêng tư của người thực thi nhiệm vụ. Liệu có công bằng không khi mỗi Cảnh sát giao thông đều phải làm việc dưới ống kính, và cảm giác bị giám sát liên tục này có thể ảnh hưởng đến tinh thần làm việc của họ? Đây là một câu hỏi không dễ trả lời, vì pháp luật không chỉ bảo vệ người dân mà còn phải cân bằng quyền lợi của cả hai phía.
Tuy nhiên, ngay cả khi biện minh cho việc bảo vệ quyền riêng tư của Cảnh sát giao thông, liệu có hợp lý không khi từ bỏ một công cụ giám sát quan trọng trong bối cảnh giao thông luôn là môi trường tiềm ẩn nhiều mâu thuẫn? Nếu quy định này bị bãi bỏ, ai sẽ đảm bảo rằng người dân không trở thành nạn nhân của sự tùy tiện trong xử lý vi phạm?
Vấn đề minh bạch - Người dân có còn quyền được biết?
Vấn đề ở đây không chỉ nằm ở việc cho phép hay không cho phép ghi âm, ghi hình. Cốt lõi là câu hỏi về tính minh bạch và quyền của người dân được biết, được bảo vệ. Nếu một hệ thống không cho phép người dân tiếp cận thông tin về cách mình bị đối xử, liệu đó có phải là dấu hiệu của một xã hội công bằng, nơi công dân và cơ quan chức năng có thể đồng hành trên cơ sở tin tưởng?
Sự minh bạch là chìa khóa để bảo đảm rằng quyền lực không bị lạm dụng. Trong khi các quốc gia phát triển ngày càng áp dụng những biện pháp giám sát để nâng cao trách nhiệm, liệu Việt Nam có thể giữ vững niềm tin của người dân khi đưa ra quyết định ngược lại? Có lẽ, cần phải nghĩ đến những giải pháp trung hòa hơn thay vì bỏ hẳn quy định này.
Giải pháp trung hòa - Có thể tìm ra lối đi chung không?
Một cách tiếp cận dung hòa có thể là vẫn giữ quyền ghi âm, ghi hình trong những tình huống cụ thể, ví dụ như khi người dân cảm thấy không an toàn hoặc khi có sự tranh cãi về quyết định của Cảnh sát giao thông. Các camera giám sát nội bộ có thể được tăng cường để bảo đảm rằng không có hành vi sai phạm nào bị che giấu.
Pháp luật tồn tại là để phục vụ người dân, nhưng cũng phải bảo vệ người thực thi pháp luật. Nếu chỉ thiên về một phía, thì những nguyên tắc công bằng sẽ bị lung lay. Vậy, chúng ta có thể chấp nhận một giải pháp mà mọi người đều thấy hài lòng, hay sẽ luôn là một bên cảm thấy bị xâm phạm? Câu hỏi cuối cùng dành cho mỗi người trong chúng ta là: làm thế nào để pháp luật vừa duy trì được trật tự, vừa tạo ra niềm tin bền vững trong xã hội?
Lê Hùng - Học viện Chính trị khu vực I
Link nội dung: https://pld.net.vn/buoc-thut-lui-hay-su-doi-moi-can-thiet-a18008.html