Chia sẻ tại tọa đàm "Đường sắt tốc độ cao - Thời cơ và thách thức" vừa tổ chức ngày 29/10, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Danh Huy cho biết, đối với dự án này, Bộ GTVT đã nghiên cứu 18 năm và "thời điểm này là thích hợp, cần thiết để xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Bên cạnh đó, thời điểm này, quy mô nền kinh tế của Việt Nam đã đạt 430 tỷ USD, nợ công chưa phải quá cao do đó các điều kiện về nguồn lực cơ bản không phải là thách thức lớn.
Về mặt kỹ thuật, Bộ GTVT đã có kiến giải về lựa chọn tốc độ 350 km/h, hay công năng sử dụng tại sao là vận tải hành khách mà không phải hàng hoá… những vấn đề này Bộ GTVT đã kiến giải qua 10 năm nghiên cứu với sự tham gia của nhiều chuyên gia các nước trên thế giới cũng như các đoàn công tác liên ngành học tập tại 6 nước có đường sắt tốc độ cao phát triển.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cũng bày tỏ ý kiến đồng tình với những nội dung mà Bộ GTVT đã chia sẻ về sự cần thiết cũng như thời điểm lựa chọn, mức độ "chín muồi" để xây dựng đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam và các yếu tố kỹ thuật cũng như nội dung triển khai.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ rõ đây là dự án có quy mô lớn nhất từ trước đến nay trong lịch sử đầu tư công của đất nước ta với dự kiến tổng chi xấp xỉ gần 70 tỷ USD. Với mức chi đầu tư này sẽ tác động đến tăng trưởng kinh tế trong suốt thời gian dự án thi công.
“Qua đánh giá sơ bộ, nếu như số tiền này được đưa vào triển khai từ nay đến năm 2035 thì tác động của đầu tư đường sắt tốc độ cao này làm tăng khoảng 0,97 điểm % GDP. "Đây là con số hết sức đáng kể, góp phần vào tăng trưởng chung của nền kinh tế", Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói.
Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, kể từ thời điểm thống nhất về việc xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao, sẽ tác động tích cực lên ít nhất 7 lĩnh vực gồm: Xây dựng; Các ngành phụ trợ (vật liệu, sắt thép, công nghiệp hỗ trợ); Dịch vụ tài chính (ngân hàng, tín dụng huy động vốn); Phát triển đô thị; Du lịch; Việc làm; Vận tải và logistics.
Đầu tiên, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ tác động đến ngành xây dựng trong cơ cấu GDP bởi vì đây là công trình xây lắp.
Thứ hai là tác động đến các ngành phụ trợ phục vụ cho công trình này, như ngành cung cấp vật liệu cho xây dựng công trình, kể cả các vật liệu thông thường như cát, đá, sỏi hay vật liệu đặc chủng như sắt, thép để làm đường ray hoặc các công trình khác.
Lĩnh vực thứ ba mà tuyến đường sắt tốc độ cao sẽ tác động đến là các ngành dịch vụ cung cấp cho công trình này như tài chính, ngân hàng hay dịch vụ về huy động vốn…
Thứ tư, tác động lan tỏa đến phát triển đô thị. Bởi tuyến đường sắt cao tốc này mở ra hơn 20 ga từ Bắc vào Nam và trong định hướng phát triển mỗi ga đều có các khu đô thị đính kèm.
Thứ năm là tác động đến các ngành khai thác sau này khi dự án đi vào vận hành, đặc biệt là dịch vụ du lịch.
Thứ sáu, tạo công ăn việc làm. Đây là công trình quy mô cực lớn, do vậy để huy động lực lượng tham gia vào xây dựng công trình này sẽ tạo ra công ăn việc làm tương đối lớn.
Thứ bảy, dự án sẽ tác động đến tăng trưởng của ngành vận tải. Không chỉ vậy, ở khi dự án đi vào khai thác sẽ làm gia tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, đặc biệt là giảm chi phí logistic, góp phần đáng kể cho phát triển các ngành công nghiệp, ngành sản xuất kinh doanh có sử dụng đến tuyến đường sắt này.
Hữu Việt