Hé lộ những vị trí quy hoạch đô thị dọc các tuyến metro, Vành đai của TP.HCM

UBND TP.HCM vừa ban hành kế hoạch thực hiện các khu vực TOD (phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng) dọc tuyến metro số 1, metro số 2, tuyến Vành đai 3 theo Nghị quyết 98/2023/QH15.

Mô hình TOD (Transit Oriented Development) tập trung phát triển đô thị quanh các nhà ga, tuyến đường sắt đô thị và các nút giao thông lớn, với quy hoạch sử dụng đất hỗn hợp, mật độ cao, tạo ra các khu dân cư và thương mại kết nối trực tiếp với hệ thống giao thông công cộng.

Theo kế hoạch ban hành, trong nhưng năm tới TP.HCM sẽ tập trung phát triển các TOD tại 11 vị trí dọc tuyến metro số 1 và số 2, đường Vành đai 3 TP.HCM.

Cụ thể, giai đoạn 2024 - 2025 sẽ là cột mốc đầu tiên của quá trình triển khai TOD với 9 vị trí thí điểm đã được xác định.

Metro số 1: Khu vực quanh ga Phước Long (khu Trường Thọ, TP Thủ Đức), diện tích hơn 160ha.

Metro số 2: Ba vị trí gồm Ô phố I/82a, Tây Thạnh (26,65ha); Trung tâm Triển lãm và Trung tâm Thể dục thể thao quận Tân Bình (5,1ha); khu C30 gần ga Lê Thị Riêng (40,9ha).

Vành đai 3: Các khu đất lớn như Nông trường Dừa (152,6ha) và khu đất Long Bình (29ha) ở TP Thủ Đức. Khu số 8 rộng 198,4ha ở Tân Hiệp, khu số 6 rộng 389,3ha tại Xuân Thới Thượng và khu 104,9ha ở Xuân Thới Sơn (huyện Hóc Môn).

Giai đoạn này, thành phố sẽ hoàn tất xác định ranh giới, quy hoạch và tình trạng pháp lý từng khu đất từ quý IV/2024 đến quý I/2025. Sau đó, công tác điều chỉnh quy hoạch sẽ được triển khai trong năm 2025, với thủ tục lựa chọn nhà đầu tư dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2025.

Giai đoạn 2026 - 2028 sẽ tiếp tục triển khai các khu vực TOD bổ sung, đặc biệt tại hai vị trí là khu 290,2ha tại xã Tân Hiệp (Hóc Môn) dọc Vành đai 3 và khu vực xung quanh ga Tân Kiên, huyện Bình Chánh (314ha) thuộc Metro số 3 nối dài và tuyến đường sắt TPHCM - Cần Thơ.

Tại các khu vực này, quy trình sẽ bao gồm xác định ranh giới, quy hoạch và tính pháp lý của đất đai trong quý II và III năm 2025. Sau đó, quy hoạch sẽ được điều chỉnh trong quý II - IV/2025, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư hoàn tất vào đầu năm 2026.

Về mô hình và các chức năng cơ bản cho các khu vực TOD, UBND TP định hướng nghiên cứu theo ba phương án. Bao gồm mô hình TOD tại vùng lõi nhà ga (trong phạm vi bán kính từ 400 - 500m): Phát triển đô thị mật độ cao tối ưu; đất sử dụng hỗn hợp, đa chức năng, thương mại - dịch vụ kết hợp ở; đi bộ là hình thức đi lại chủ yếu trong khu vực TOD; giao thông đối ngoại chủ yếu bằng đường sắt đô thị.

Thứ hai, mô hình TOD tại vùng chuyển tiếp nhà ga (ngoài phạm vi bán kính 400 - 500m và thuộc bán kính 800 - 1.000m): Phát triển đô thị mật độ cao; sử dụng đất hỗn hợp với nhà ở và công trình dịch vụ xã hội; giao thông nội khu chủ yếu đi bộ và xe đạp; kết nối giao thông với nhà ga bằng xe buýt hoặc xe cá nhân nhẹ (xe đạp, xe điện…); giao thông đối ngoại chủ yếu vẫn là đường sắt đô thị.

Phương án cuối cùng là mô hình đô thị tập trung tại vùng phụ cận các nút giao thông của đường Vành đai 3: Đây là mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) được xác định tại Nghị quyết số 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.