Sức khỏe tài chính Nhà sản xuất xi măng lớn nhất Việt Nam giữa thông tin nguyên Chủ tịch bị khởi tố

Ngày 5/3, Bộ Công an cho biết Cơ quan cảnh sát điều tra ra quyết định khởi tố vụ án hình sự vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, xảy ra tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) và các đơn vị liên quan.

Đồng thời, Cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn, khám xét với ông Lê Văn Chung, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên; Nguyễn Ngọc Anh, nguyên Tổng Giám đốc; Dư Ngọc Long, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án; Hoàng Ngọc Hiếu, nguyên Trưởng phòng Thẩm định Tổng công ty Xi măng Việt Nam.

Các bị can bị khởi tố cùng về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo quy định tại khoản 3 điều 219 Bộ luật Hình sự.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cáo buộc các bị can có sai phạm khi lập hồ sơ thực hiện dự án tòa nhà trung tâm điều hành và giao dịch thương mại Vicem tại lô 10E6 khu đô thị Cầu Giấy, nằm trên đường Phạm Hùng, Hà Nội.

Dự án này được đầu tư 1.245 tỷ đồng nhưng quá trình thực hiện có nhiều sai phạm gây thất thoát, lãng phí đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.

Vicem đang kinh doanh ra sao?

Vicem tiền thân là Liên hiệp các Xí nghiệp Xi măng được thành lập ngày 1/10/1979. Doanh nghiệp này hiện quản lý 10 nhà máy trên cả nước với 16 dây chuyền sản xuất, công suất 20 triệu tấn clinker và 27 triệu tấn Xi măng mỗi năm. Hệ sinh thái nổi tiếng với các thương hiệu Xi măng Hà Tiên, Hải Phòng, Bỉm Sơn, Hoàng Thạch, Bút Sơn, Hoàng Mai...

Vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan rà soát, làm rõ nguyên nhân Tổng Công ty Xi măng Việt Nam lỗ cả nghìn tỷ và đề xuất hướng khắc phục trong thời gian tới.

Tại báo cáo tổng kết năm 2024 và phương hướng nhiệm vụ năm 2025 của Bộ Xây dựng cho biết, doanh thu của các tổng công ty thuộc Bộ Xây dựng ước đạt 52.285 tỷ đồng, tương ứng 97,7% kế hoạch năm. Trong đó, doanh thu của các công ty mẹ ước đạt 15.194 tỷ đồng, vượt kế hoạch năm với mức hoàn thành đạt 105%.

Lợi nhuận toàn ngành xây dựng năm 2024 vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Cụ thể, các tổng công ty ước đạt lợi nhuận 652 tỷ đồng, trong khi các công ty mẹ đạt 1.650 tỷ đồng, hoàn thành tốt chỉ tiêu đề ra là 1.492 tỷ đồng.

Từ đầu năm 2024, nhận định tình hình thị trường bất động sản, vật liệu xây dựng vẫn rất khó khăn, giá vật liệu, nhiên liệu biến động tăng, tỷ giá ngoại tệ tăng cao, cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động của các doanh nghiệp, Bộ Xây dựng cho biết đã nghiên cứu, giao chỉ tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp với thực tiễn.

Trong đó, nhóm sản xuất, kinh doanh vật liệu vẫn còn khó khăn, thua lỗ do tình hình thị trường kém khả quan.

Đáng chú ý, Vicem ghi nhận lợi nhuận hợp nhất 2024 âm 1.400 tỷ đồng. Đây là năm lỗ thứ 2 liên tiếp của ông lớn ngành xi măng Việt Nam.

Năm ngoái, Vicem lần đầu tiên ghi nhận lợi nhuận âm khoảng 1.129 tỷ đồng do nhu cầu giảm mạnh kể từ khi công bố thông tin năm 2016.

Để giải quyết các khó khăn, Bộ Xây dựng yêu cầu Vicem cần phải tìm ra được các nguyên nhân, cả nguyên nhân chủ quan và khách quan để khắc phục.

Theo đó, Vicem cần tập trung vào một số giải pháp như tăng cường quản trị chi phí; kiểm soát chặt chẽ chuỗi chi phí từ nguyên liệu, nhiên liệu, chi phí sản xuất, chế biến, tiêu thụ, quản lý doanh nghiệp; triển khai các giải pháp để có chuỗi cung ứng hợp lý, giảm chi phí vận tải.

Cùng với đó, rà soát tinh gọn bộ máy qua việc tái cơ cấu các đơn vị thành viên, công ty có hiệu quả kinh doanh thấp và thua lỗ, tránh nguy cơ mất vốn.

Một những giải pháp quan trọng khác là cần đẩy mạnh tiêu thụ nội địa và xuất khẩu; khai thác tối ưu cơ hội từ các dự án đầu đầu tư công trọng điểm; tìm kiếm và phát triển các thị trường xuất khẩu tiềm năng.

Ban lãnh đạo Vicem cho biết hiện đang rà soát, thu thập, phân tích thông tin để xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu tư xây dựng năm 2025 đảm bảo tính khả thi, tích cực.

Tuy nhiên, năm 2025 còn nhiều khó khăn và khó đoán định nhà sản xuất xi măng này đặt kế hoạch sơ bộ với sản lượng sản xuất clinker khoảng 17,87 triệu tấn, tăng 12,1% so với năm 2024; sản lượng tiêu thụ xi măng, clinker khoảng 25,58 triệu tấn, tăng 7,6% so với năm trước. Trong đó, tiêu thụ xi măng trong nước khoảng 19,7 triệu tấn. Doanh thu dự kiến trong năm 2025 đạt khoảng 29.413 tỷ đồng.