Cua huỳnh đế loại lớn ngày càng khan hiếm trên thị trường

Cua huỳnh đế có hình dáng khum tròn, trông như một con bọ cạp khổng lồ, toàn thân có màu đỏ cam, mai hình vuông dạng chữ U, có 6 chân và 2 càng. Loại cua này thường sống ở xa bờ, vùng biển sạch, nơi có đất cát và sỏi. Cua huỳnh đế cỡ nhỏ từ 300-500 gram, cỡ vừa từ 500-800 gram, cỡ lớn từ 800 gram - 1,2 kg.

Vào khoảng 1 năm về trước, cua huỳnh đế loại lớn từ 800 gram đến 1 kg có giá khoảng 1.000.000 đồng/kg, các kích cỡ nhỏ hơn có giá thấp hơn. Một nghịch lý đang xảy ra, hiện nay đặc sản này giá thành đã tăng lên tới 1,4 triệu đồng/ kg (cỡ lớn) nhưng lại khan hiếm hàng để bán trên thị trường.

Xác nhận tình trạng này, anh Đặng Văn Hải, chủ vựa hải sản Thành phố Thủ Đức cho hay: "Trong vài tháng qua, khách hàng liên tục gọi điện đặt mua cua huỳnh đế kích cỡ xấp xỉ 1 kg nhưng tôi lại không có hàng để bán. Trong khi đó, mấy năm trở về trước giá thành rẻ hơn nhưng hàng hóa lúc nào cũng dồi dào. Vì sợ mất khách quen, nên tôi đành phải gom hai tới ba đợt hàng thành một và xin khách trả hàng chậm một chút".

Theo thông tin ghi nhận, giá thu mua tại đảo khoảng trên dưới 1.000.000 đồng cho loại từ 800 gram - 1 kg, loại có trọng lượng từ 300-500 gram có giá lên tới 800.000 đồng/kg. Trong khi đó, những năm 2021 trở về trước có giá khoảng 700.000 đồng, chênh lệch 300.000 đồng. 

Giải thích nguyên nhân cua huỳnh đế ngày càng khát hàng, chị Ngô Hồng Vân, thương lái hải sản tại Quận 5 cho hay: "Vốn dĩ cua huỳnh đế là đặc sản của đảo Lý Sơn, Phú Qúy và các vùng biển có khí hậu ôn đới. Vì lợi nhuận cao nên mấy năm về trước ngư dân ra sức đánh bắt, cầu nhiều hơn cung, khai thác nhiều quá nên đâm ra cạn kiệt. Không giống như tôm hùm, cua huỳnh đế rất khó để nhân giống nuôi trồng vì thời gian thu hoạch cũng mất đến 5-6 năm. Do chi phí quá lớn và thời gian thu hoạch quá dài nên tại Việt Nam số vuông nuôi cua huỳnh đế dường như là số 0. Đến hơn 90% sản lượng cua huỳnh đế đánh bắt tự nhiên nên cạn kiệt là điều tất yếu".

Nhiều ngư dân Quảng Ngãi cho biết, cua huỳnh đế thường sống ở những vùng biển nước khá sâu từ 100–300m, vì vậy việc săn bắt loại đặc sản này khá khó khăn và nguy hiểm. Đó là một trong những lý do mà ngư dân cũng dần hạn chế khai thác. Cụ thể, trước đây trong mỗi đợt ra khơi ngư dân có thể bắt được từ 5-10 con loại từ 800 gram - 1 kg nhưng nay chỉ được khoảng 3 con. Trong khi đó, giá xăng ngày càng tăng cao, chi phí vận chuyển dự trữ còn không đủ tiền vốn cộng với thời tiết diễn biến thất thường nên ngư dân không mấy mặn mà khai thác loại cua này.

Cua huỳnh đế có hương vị thơm ngon đặc biệt, mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe con người hơn các loại cua khác. Cụ thể, thịt cua chứa nhiều protein, chất kẽm, vitamin B, B13 giúp cơ thể nâng cao sinh lực. Bên cạnh đó, bổ sung các dưỡng chất từ cua huỳnh đế giúp duy trì sự khỏe mạnh của các tế bào thần kinh và giữ vai trò then chốt trong phát triển hồng cầu.

Sỡ dĩ gọi là cua huỳnh đế vì từng là món ăn chỉ được dâng lên cho vua chúa vào dịp mùa xuân đến. Để tránh trùng tên gọi "hoàng đế" (vua) nên dân gian đọc lái thành "huỳnh đế".