Có tình trạng điều chỉnh quy hoạch do áp lực từ nhà đầu tư

Đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam), đặt vấn đề, tại báo cáo ngày 28/10 của Bộ Xây dựng đã chỉ ra hạn chế việc điều chỉnh quy hoạch đô thị bao gồm cả tổng thể và cục bộ còn tùy tiện, không tuân thủ pháp luật và yêu cầu quy chuẩn về quy hoạch xây dựng. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết hệ lụy, nguyên nhân và trách nhiệm của Bộ Xây, giải pháp khắc phục việc này.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nói, theo quy định việc điều chỉnh quy hoạch đô thị gồm hai cấp độ là điều chỉnh tổng thể và cục bộ. Điều chỉnh này theo quy định là yêu cầu khách quan và tất yếu để khắc phục những bất cập tồn taij và điều chỉnh những định hướng không còn phù hợp thực tiễn phát triển.

Bộ Trưởng Bộ Xây dựng xác nhận, thời gian qua công tác điều chỉnh quy hoạch đô thị còn bất cập, như tùy tiện, không tuân thủ pháp luật.

Nguyên nhân do công tác rà soát, đánh giá quy hoạch chưa kịp thời. Theo quy định, các địa phương có trách nhiệm rà soát quy hoạch chung, phân khu sau 5 năm (3 năm đối với quy hoạch chi tiết) từ thời điểm phê duyệt để kịp thời rà soát những bất cập không còn khả thi. Tuy nhiên, trong quá trình rà soát, nội dung đánh giá chưa đầy đủ, thấu đáo nên phải điều chỉnh nhiều lần. Việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư còn nặng tính hình thức.

“Có tình trạng điều chỉnh quy hoạch cục bộ do mong muốn thu hút đầu tư hoặc do áp lực từ nhà đầu tư”, ông Nghị nói.

Trách nhiệm trước hết thuộc về các cơ quan lập, thẩm định quy hoạch và cơ quan được giao rà soát đánh giá quy hoạch. “Bộ Xây dựng có trách nhiệm về việc thiếu đôn đốc, kiểm tra, thanh tra để hướng dẫn, xử lý vi phạm; chưa kịp thời rà soát bổ sung quy định pháp luật liên quan về điều chỉnh quy hoạch đảm bảo chặt chẽ đúng quy định pháp luật”, Bộ trưởng Nghị nói.

Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ đề xuất sửa đổi Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Trong đó dự kiến sửa đổi bổ sung và hoàn thiện quá trình lập quy hoạch, quy trình điều trình điều chỉnh cục bộ quy hoạch. Quy định rõ hơn về thành phần, trách nhiệm của hội đồng thẩm định được quy định rõ hơn. Việc kiểm, thanh tra điều chỉnh quy hoạch ở địa phương được đẩy mạnh. Đẩy nhanh tiến độ cập nhật thông tin lên cổng thông tin quy hoạch quốc gia các đồ án của các địa phương được lập. Hiện đã cập nhật được hơn 1.600 đồ án quy hoạch trên Cổng thông tin quy hoạch Quốc gia.

Đối với các địa phương, tiếp tục thực hiện đầy đủ quy định pháp luật về điều chỉnh quy hoạch, tăng cường phê duyệt các dự án cấp phép các công trình xây dựng trong nội đô theo quy hoạch, đảm bảo sự phù hợp, thống nhất giữa các cấp độ quy hoạch.

Đại biểu Lê Thanh Vân đặt câu hỏi: Đâu là nguyên nhân gốc rễ của chậm trễ trong quy hoạch cấp tỉnh, tác động thế nào tới quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia. Ai là người chịu trách nhiệm trước Chính phủ và giải pháp?

“Chia lửa” với Bộ trưởng Xây dựng, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng được yêu cầu trả lời câu hỏi này.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư cho biết, lần đầu thực hiện lập quy hoạch theo Luật Quy hoạch, nên phải lập đồng thời cùng lúc 110 quy hoạch, trong đó 1 quy hoạch tổng thể quốc gia, 6 quy hoạch vùng kinh tế, 39 quy hoạch ngành quốc gia và 63 quy hoạch cấp tỉnh. Khối lượng, số lượng quy hoạch cần lập rất lớn.

Về tiến độ thực hiện, ông Dũng cho biết, Hội đồng thẩm định đã thông qua quy hoạch tổng thể quốc gia, đang báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tới.

Còn 6 quy hoạch vùng, hiện Chính phủ đã thông qua quy hoạch Đồng bằng sông Cửu Long, 5 quy hoạch lại đã xong nhiệm vụ và đang tổ chức lập quy hoạch.

39 quy hoạch ngành quốc gia thì đã xong 5 quy hoạch ngành giao thông. 63 quy hoạch địa phương đã thẩm định được 9 quy hoạch và hiện gần 50 tỉnh đã xong quy hoạch, đang thẩm định.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư thừa nhận tiến độ lập, phê duyệt quy hoạch đang chậm so với yêu cầu. “Nguyên nhân chủ yếu là do lần đầu lập quy hoạch; còn nhiều cách hiểu khác nhau về tích hợp lập quy hoạch, trước đây lập riêng rẽ, giờ phải tích hợp trong một bản quy hoạch thống nhất", ông Dũng cho biết và nói thêm vừa qua Quốc hội đã tháo gỡ rất nhiều khó khăn, vướng mắc này. Ngoài ra, còn do lực lượng tư vấn quy hoạch mỏng, vướng mắc về kinh phí.

Ông Dũng cho biết, việc lập, phê duyệt quy hoạch đang được đẩy nhanh tiến độ, nhưng quan tâm lớn nhất của Chính phủ vẫn là chất lượng các quy hoạch. “Làm sao phải đồng bộ, đảm bảo tầm nhìn chiến lược cho giai đoạn tới. Không vì tiến độ mà bỏ qua chất lượng các quy hoạch”, ông cho biết.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho biết thêm, sẽ tham gia cùng địa phương, ngành có phương pháp lập tốt nhất, đảm bảo tiến độ, chất lượng như Nghị quyết 61 Quốc hội yêu cầu.

“Quy hoạch không phải làm xong tỉnh mới đến vùng mà lập đồng thời quy hoạch tổng thể quốc gia, vùng và tỉnh. Tức là quy hoạch nào xong trước thì xem xét phê duyệt trước, quy hoạch nào xong sau và khác quy hoạch trước thì điều chỉnh với quy hoạch ở cấp cao hơn”, ông Dũng nói thêm.