Không lấy giá hợp đồng để tính thuế khi giao dịch đất đai

Chiều 14/11, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, qua tổng hợp 2 phiên thảo luận tại tổ và thảo luận tại hội trường cho thấy, tài chính và định giá đất là vấn đề được quan tâm số 1 của các đại biểu.

Ông Hà nhấn mạnh, tài chính đất đai và quy hoạch là hai công cụ để thực hiện quản lý nhà nước và quyền đại diện cho chủ sở hữu toàn dân về đất đai.

Trong đó việc phân bổ lại nguồn lực đất đai, phát huy giá trị đất đai để đưa nguồn lực này vào phát triển kinh tế xã hội và giải quyết hài hòa các mối quan hệ hoặc áp dụng các công cụ như thuế, phí chi phí thì định giá là vấn đề then chốt.

Sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất

“Nhiều đại biểu băn khoăn tại sao có 5 phương pháp định giá đất nhưng vẫn sai? Nguyên nhân là dữ liệu đầu vào không đúng”, ông Hà nói.

Thực tế các phương pháp đều phải lấy dữ liệu, dữ liệu đó là đầu vào, là giá cả, thông tin bất động sản và những thông tin khác. Do đó, hướng sắp tới là vẫn kết hợp cả 5 phương pháp nhưng về lâu dài nó là một phương pháp trên cơ sở thu thập đầy đủ cơ sở dữ liệu về giá đất.

“Khi chúng ta có đầy đủ giá theo thị trường thì có phương pháp xác định vùng đất chuẩn, thửa đất chuẩn, độ tin cậy từ các thửa đất chuẩn, từ đó xác định giá đất khắc phục được bất cập hiện nay”, ông Hà khẳng định.

Từ giá đất này sẽ thực hiện nhiều việc nhằm đảm bảo trách nhiệm đóng góp về tài chính của người sử dụng đất, cũng như tính được giá đất cụ thể và công khai giá đất cụ thể. Người dân có thể hoàn toàn thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu về bản đồ địa chính, số hóa đất đai và công khai để người dân tiếp cận.

“Cần có chế định đăng ký để người dân phải khai bằng giá thật, không lấy giá hợp đồng để bắt người dân đóng nghĩa vụ, trách nhiệm về thuế khi giao dịch đất đai”, ông Hà nói.

Ông Hà cũng nói thêm, khi giải quyết được vấn đề tài chính đất đai sẽ tránh được lãng phí, đầu cơ, thổi giá. Từ đó, điều tiết hài hòa mối quan hệ hợp tác giữa các bên.

Không hạn chế tự thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Liên quan tới vấn đề thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, ông Hà cho rằng việc Nhà nước thu hồi để đấu thầu, đấu giá có nhiều lợi ích là đảm bảo công bằng, đảm bảo chính sách đền bù, đảo bảo điều tiết chênh lệch địa tô.

Bởi vì những khu vực này chắc chắn là chúng ta chuyển mục đích, giá trị sẽ tăng lên, nhà nước phải quản lý. Quan trọng nhất ở đây là hài hòa lợi ích của người dân, nhà nước và doanh nghiệp.

Về vấn đề tự thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa người dân và doanh nghiệp, ông Hà cho rằng, hiện nay không hạn chế tự thỏa thuận. Chẳng hạn, việc thỏa thuận nhưng không chuyển đổi mục đích đất.

Tuy nhiên, ông Hà cho biết “đâu đó có thể có thỏa thuận nhưng Nhà nước sẽ can thiệp vào chính sách về giá, chính sách để đảm bảo công bằng, minh bạch cho người dân".

Theo ông Hà, hiện nay thực hiện Nghị quyết 18 nhưng việc khó khăn nhất của chúng tôi là làm sao xác định điều kiện tiêu chí. “Sắp tới, chúng tôi sẽ nghiên cứu và hy vọng các đại biểu Quốc hội, chuyên gia, nhà khoa học giúp chúng tôi tiếp tục lượng hóa, tiếp tục đưa ra tiêu chí”, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.