Trong công văn số 7672/BTC-CST về hồ sơ xây dựng dự án Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 57/2020/NĐ-CP ngày 25/5/2020, Bộ Tài chính cho biết, giá thép xây dựng trong nước liên tục tăng mạnh. Nguyên nhân chủ yếu do giá nguyên liệu sản xuất tăng và ngành thép phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu từ bên ngoài. Việc giá thép tăng cao đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ và giải ngân cũng như chi phí dự phòng của các dự án, đặc biệt các dự án đầu tư công, đến chi phí đầu vào của nhiều ngành sản xuất.
Bộ Tài chính đánh giá hiện nay ngành thép đã hoàn toàn tự chủ và đủ cung ứng cho nhu cầu trong nước đối với phôi thép, thép xây dựng và một số loại thép tấm, đồng thời đã xuất được ra nước ngoài.
Bộ Tài chính cho rằng mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) đối một số loại sắt thép xây dựng đã được áp dụng trong một thời gian dài với mức tương đối cao (lên đến 15%, 20% và 25%). Do đó, để góp phần hạ giá mặt hàng thép xây dựng, thúc đẩy các doanh nghiệp giảm chi phí, Bộ Tài chính trình Chính phủ phương án điều chỉnh mức thuế suất thuế xuất khẩu đối với mặt hàng phôi thép và mức thuế suất thuế nhập khẩu MFN của một số loại sắt thép.
Cụ thể, về thuế nhập khẩu thép, Bộ Tài chính trình Chính phủ giảm thuế đối với một số mặt hàng thép gồm thép cốt bê tông thuộc nhóm 72.13, 72.14, 72.15 từ 20% xuống 15%; thép góc, khuôn, hình thuộc nhóm 72.16 và thép có răng khía thuộc nhóm 72.13 từ 15% xuống 10%.
Đối với nhóm sắt thép không hợp kim cán phẳng thuộc 8 mã hàng của nhóm 72.10, mức thuế nhập khẩu kiến nghị giảm từ 20% và 25% xuống 15%.
Việc giảm mức thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng nêu trên tuy có khiến giảm thu ngân sách nhà nước nhưng mức ảnh hưởng dự báo không lớn do nhu cầu nhập khẩu các loại sắt thép này hiện nay là không cao.
Bên cạnh đó, về thuế xuất khẩu phôi thép, Bộ Tài chính cũng đề xuất Chính phủ tăng thuế xuất khẩu phôi thép (nhóm 72.06 và 72.07) từ 0% lên 5%. Phương án này được chấp thuận sẽ góp phần ổn định nguồn cung phôi thép cho thị trường trong nước, bình ổn giá trên thị trường và hạn chế được việc xuất khẩu phôi thép, giữ cho sản xuất trong nước, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành thép trong dài hạn.
Bộ Tài chính cũng cho biết, việc giảm mức thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng nêu trên tuy có khiến giảm thu ngân sách nhà nước nhưng mức ảnh hưởng dự báo không lớn do nhu cầu nhập khẩu các loại sắt thép này hiện nay là không cao.
Việc điều chỉnh này sẽ góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước đầu tư, đổi mới công nghệ để giảm giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh đối với các sản phẩm thép nhập khẩu, qua đó góp phần bình ổn thị trường trong nước, đồng thời, thúc đẩy ngành thép phát triển bền vững.
Thép đang tiêu thụ chậm do diễn biến của dịch COVID-19
Trước đề xuất của Bộ Tài chính, các doanh nghiệp thép cho rằng chính sách tăng thuế xuất, giảm thuế nhập vào thời gian này là chưa phù hợp.
Dịch COVID-19 đang diễn biến vô cùng phức tạp khiến hoạt động sản xuất thép có dấu hiệu đi xuống. Nhiều nhà máy ở phía Nam gần như đóng cửa, không bán được hàng do giãn cách xã hội.
Một chuyên gia ngành thép chia sẻ, hiện nay, doanh nghiệp đã đầu tư nhiều nhà máy thép để phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Việc hạn chế xuất khẩu sẽ khiến công suất dư thừa. Trong khi, việc giảm thuế nhập khẩu sẽ làm thép từ bên ngoài tràn vào, đe dọa đến hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp trong nước.
Đại diện một doanh nghiệp sản xuất thép cho biết, giá thép tăng thời gian vừa qua là do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng mạnh, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ. Bộ Công Thương và liên ngành đã kiểm tra thực tế các doanh nghiệp và yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất tối đa đáp ứng nhu cầu thị trường.
Cũng theo vị đại diện này, giá bán thép trong hơn 1 tháng qua đã liên tục giảm từ mức trên 18 triệu đồng/tấn tại nhà máy đã giảm xuống mức hơn 16 triệu đồng/tấn, thị trường đã bình ổn trở lại nhưng việc bán hàng gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh kéo dài, tồn kho tăng cao. Tại một số nhà máy, tồn kho 6 tháng đầu năm 2021 đã tăng 33% so với 6 tháng cùng kỳ. Nhiều doanh nghiệp đã phải cắt giảm sản xuất.
“Việc Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế nhập khẩu thép, tăng thuế xuất khẩu phôi thời điểm này là không hợp lí. Nếu tăng thuế xuất khẩu doanh nghiệp sẽ gặp phải khó khăn kép về kênh bán hàng và hiệu quả sản xuất kinh doanh”, đại diện doanh nghiệp chia sẻ.
