Chiều 21/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh đã có phần giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Bộ trưởng cho biết, để đảm bảo tính thống nhất và tránh chồng chéo giữa dự thảo Luật Đất đai sửa đổi với các dự thảo Luật khác, xác định nguyên tắc đối với các luật được ban hành trước ngày Luật Đất đai có hiệu lực thi hành thì sẽ rà soát luật nào có quy định mâu thuẫn, xung đột thì quy định cụ thể về nội dung sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ ngay tại dự thảo luật, bảo đảm có hiệu lực đồng bộ và bảo đảm tính khả thi.
Đối với các luật đã có trong chương trình xây dựng pháp luật như Luật Giá, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản,… sẽ được rà soát, thống nhất quy định với Luật Đất đai.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu, rà soát quy định về tài chính đất, giá đất, đánh giá đầy đủ tác động nghiên cứu kỹ lưỡng chi phí đất đai là chi phí đầu vào quan trọng của nền kinh tế, đảm bảo phù hợp với từng đối tượng, loại hình sử dụng đất để khơi dậy tiềm năng phát huy cao nhất giá trị nguồn lực đất đai và đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất, nhà đầu tư.
Sẽ thực hiện bảng giá đất hàng năm
Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, Luật Đất đai mới bỏ khung gia đất, sẽ thực hiện bảng giá đất hàng năm. Sau khi luật đất đai có hiệu lực sẽ xây dựng bảng giá đất hàng năm lần đầu tiên, dự kiến hoàn thành trước ngày 31/12/2025.
“Bảng giá đất này quá trình xây dựng đầu tiên là khó khăn nhất, dùng các phương pháp để có được bảng giá đất sát – đúng, giao cho Hội đồng nhân dân các tỉnh thông qua bảng giá đất này”, ông Khánh nói và cho hay bảng giá đất quá trình xây dựng đầu tiên mất thời gian nhưng hàng năm chỉ cần cập nhật sự thay đổi.
Về phương pháp tính định giá đất, dự thảo luật đưa ra bốn phương pháp. Cụ thể, là phương pháp so sánh trực tiếp với giá thị trường, phương pháp chiết trừ, phương pháp thu nhập và phương pháp hệ số điều chỉnh.
Theo ông Khánh, bốn phương pháp này sẽ bao trùm tất cả những trường hợp của đất đai. "Với phương pháp so sánh trực tiếp với thị trường sẽ sát giá thị trường. Quan trọng nhất là đầu vào phải sát”, ông nói.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho biết hiện nay có bảng giá đất hàng năm nên việc thu thuế chuyển nhượng sẽ căn cứ vào đây để thu. Việc định giá đất khi giao dịch sẽ dựa trên bảng giá đất để tính thuế, sẽ sát hơn với thị trường.
Với phương pháp chiết trừ chỉ là chiết trừ phần tài sản trên đất và sau đó lại dùng phương pháp so sánh để tính. Còn với phương pháp thu nhập sẽ sử dụng cho các vùng đất đồng bào dân tộc thiểu số, các vùng còn khó khăn, không có giao dịch về đất... Khi đó phải dùng thu nhập để đưa ra được giá đất.
“Về phương pháp hệ số điều chỉnh thì dùng cho những nơi có sự ổn định nhưng đầu vào cũng phải gắn với thị trường", ông Khánh lý giải.
Định giá đất phải sát nhất với thị trường
Về định giá đất cụ thể, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, cho biết tuỳ theo trường hợp, UBND các tỉnh, thành phố sẽ được xác định phương pháp định giá hay đấu giá, đấu thầu. Tuy nhiên, định giá đất phải đảm bảo không được tiêu cực, phải phòng chống tham nhũng và phải sát nhất với thị trường, đảm bảo công bằng.
Về thứ tự ưu tiên trong phương pháp tính giá khi thu hồi đất, Bộ trưởng Khánh cho rằng nhiều đại biểu quan tâm là ưu tiên đấu giá hay đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. “Chúng ta sẽ ưu tiên đấu giá đất để tăng nguồn thu cho ngân sách triệt để”, ông Khánh nói.
Nhưng đấu giá đất phải là đất sạch, nhà nước đứng ra đấu giá đất theo đúng quy hoạch. Tuy nhiên, việc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nên giao cho Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định đó là những dự án trọng điểm, cần thiết của địa phương.
Về bồi thường hỗ trợ tái định cư, nhiều đại biểu quan tâm, trong đó Nghị quyết 18, phải đảm bảo cho người dân có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.
Bộ trưởng Khánh cho rằng, trong Luật Đất đai sửa đổi sẽ cố gắng đưa các điều khoản này vào và đặc biệt muốn có cuộc sống bằng hoặc hơn nơi ở cũ ở đây không phải là mỗi điều kiện sống về hạ tầng.
“Cho nên việc điều tra xã hội học, chọn vị trí tái định cư, vị trí vừa ở vừa sản xuất, phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hoá, có tính cộng đồng, dân tộc. Như vậy, chính quyền địa phương phải quyết định được nơi tái định cư như thế nào. Từ đó sẽ tham khảo, đối thoại với nhân dân để quyết định nơi tái định cư”, ông Khánh nói.
