Thông tin trên được Bộ Nội vụ đề cập trong văn bản trả lời kiến nghị của cử tri về các vấn đề liên quan đến tín ngưỡng và tôn giáo, gửi trước Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.
Kỷ luật Thượng tọa Thích Chân Quang
Cử tri tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phản ánh rằng, gần đây trên không gian mạng xuất hiện nhiều vị tu sĩ thuyết pháp mang tính mê tín dị đoan, chê bai nghề nghiệp của người dân và đi ngược giáo lý nhà Phật, gây phản cảm và bức xúc trong cộng đồng. Việc này diễn ra thường xuyên, kéo dài nhưng chưa có thông tin cơ quan nào làm việc, nhắc nhở hay xử lý.
Bên cạnh đó, theo cử tri, Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) cũng không lên tiếng hoặc công khai đính chính có hay không việc các tu sĩ thuyết pháp trái với pháp luật Nhà nước và giáo lý nhà Phật. Từ đó gây tâm lý hoang mang trong người dân và có thể xảy ra xung đột giữa các tôn giáo và các tín đồ.
Cử tri đề nghị Bộ Nội vụ đưa ra các biện pháp quản lý và xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm trên.
Về vấn đề này, Bộ Nội vụ cho biết đã giao Ban Tôn giáo Chính phủ làm việc với Thường trực Hội đồng Trị sự GHPGVN đề nghị thẩm tra, xác minh, làm rõ các trường hợp phát ngôn, thuyết giảng của chức sắc Phật giáo lan truyền trên các trang mạng xã hội không đúng với giáo lý, giáo luật, truyền thống văn hóa của Phật giáo và lịch sử của dân tộc Việt Nam.
Đồng thời, Ban Tôn giáo Chính phủ đề nghị xử lý nghiêm đối với chức sắc, chức việc, nhà tu hành Phật giáo vi phạm một trong các nội dung nêu trên.
Bộ Nội vụ nêu 2 trường hợp đã bị xử lý trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là ông Thích Chân Quang (trụ trì chùa Phật Quang, xã Tân Hải, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) và ông Thích Nhuận Đức (thuộc tổ đình Hộ Pháp, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam kỷ luật Thượng tọa Thích Chân Quang, yêu cầu không được thuyết giảng dưới mọi hình thức trong thời gian 2 năm. (Ảnh: An ninh Thủ đô).
Kết quả Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có hình thức kỷ luật Thượng tọa Thích Chân Quang:
- Không được thuyết giảng dưới mọi hình thức, không chủ trì tổ chức các sự kiện tập trung đông người tại chùa Phật Quang và các địa điểm khác trong thời gian hai năm.
- Thu hồi tất cả các phái quy y Tam Bảo có nội dung tự sửa 1 trong 5 giới không đúng với giới luật ngũ giới do Đức Phật chế trong giới luật Phật giáo; gỡ bỏ tất cả các bài giảng có nội dung gây hoang mang dư luận; chấn chỉnh sinh hoạt của các đạo tràng, chúng thanh niên Phật Quang tại các tỉnh, thành phố.
- Không đưa các bài giảng của Thượng tọa Thích Chân Quang lên các nền tảng mạng xã hội trong thời gian Thượng tọa Thích Chân Quang nhập thất sám hối tại chùa Phật Quang.
Hình thức kỷ luật đối với Đại đức Thích Nhuận Đức: Không được thuyết giảng không thời hạn dưới mọi hình thức vì có lời khiếm nhã về người Khmer…
Bộ Nội vụ đã phối hợp với một số bộ, ngành có liên quan thành lập 3 Đoàn Kiểm tra đột xuất việc chấp hành các quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo đối với một số chức sắc, chức việc, nhà tu hành trên địa bàn các tỉnh Quảng Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu và TP HCM. Kết quả kiểm tra, Bộ Nội vụ sẽ báo cáo và đề xuất Thủ tướng Chính phủ.
Tham mưu sửa đổi Luật tín ngưỡng, tôn giáo và ban hành Nghị định mới
Đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Bình Thuận về việc thời gian qua, trên mạng xã hội có nhiều clip nhà sư rao giảng kinh Phật trái phép, có nội dung xuyên tạc lịch sử, gây hoang mang trong dư luận. Cử tri kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra xử lý nghiêm tình trạng này.
Bộ Nội vụ cho biết đã giao Ban Tôn giáo Chính phủ có văn bản gửi và làm việc trực tiếp với Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (Công văn số 879/TGCP-PG ngày 29/5/2024) để thẩm tra, xác minh, làm rõ các trường hợp là chức sắc, chức việc, nhà tu hành có phát ngôn, thuyết giảng trên các trang mạng xã hội không đúng với giáo lý, giáo luật, truyền thống văn hóa của Phật giáo và lịch sử của dân tộc Việt Nam, đồng thời đề nghị xử lý nghiêm đối với chức sắc, chức việc, nhà tu hành Phật giáo vi phạm một trong các nội dung nêu trên. Kết quả, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có hình thức kỷ luật một số chức sắc, tu sĩ vi phạm giáo luật và yêu cầu gỡ bỏ tất cả các bài giảng có nội dung gây hoang mang dư luận xã hội…
Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo nhằm hoàn thiện pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, góp phần tăng cường công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra theo chuyên đề, thanh tra, kiểm tra đột xuất việc chấp hành các quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo đối với UBND các cấp, chức sắc, chức việc, nhà tu hành các tôn giáo. Qua đó phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo và pháp luật có liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo.
Quản lý hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trên không gian mạng, lễ hội
Đại lễ Phật đản Vesak 2019 tổ chức tại Trung tâm Văn hóa Tam Chúc, Kim Bảng, Hà Nam. (Ảnh: Ban Tôn giáo Chính phủ)
Cử tri TPHCM kiến nghị, thời gian qua, nhiều trường hợp lợi dụng tôn giáo để phát biểu những thông tin không đúng trên mạng xã hội, lợi dụng tổ chức các lễ, hội mê tín để trục lợi, gây bất bình trong nhân dân; do đó đề nghị có giải pháp để quản lý các cơ sở tôn giáo, đảm bảo đúng tôn chỉ, mục đích của tôn giáo.
Bộ Nội vụ cho biết, Bộ đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông (Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Cục Thông tin đối ngoại) tăng cường công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo trên không gian mạng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tình hình tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam, nhằm phản bác lại những tổ chức, cá nhân lợi dụng không gian mạng đưa thông tin sai lệch về tình hình tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam;
Đồng thời phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng Quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng (Số 02/QCPH-BNV-BVHTTDL ngày 06/12/2019) nhằm tăng cường công tác công tác quản lý nhà nước về lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo; công tác thanh tra, kiểm tra tổ chức, cá nhân lợi dụng lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo để hành nghề “mê tín dị đoan”, trục lợi…
Bộ Nội vụ đã giao Ban Tôn giáo Chính phủ làm việc với Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề nghị thẩm tra, xác minh, làm rõ các trường hợp là chức sắc, chức việc, nhà tu hành phát ngôn, thuyết giảng các trang mạng xã hội không đúng với giáo lý, giáo luật, truyền thống văn hóa của Phật giáo và lịch sử của dân tộc Việt Nam; xử lý nghiêm đối với chức sắc, chức việc, nhà tu hành Phật giáo vi phạm một trong các nội dung nêu trên.
Kết quả, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có hình thức kỷ luật một số chức sắc, tu sĩ vi phạm giáo luật và yêu cầu gỡ bỏ tất cả các bài giảng có nội dung gây hoang mang dư luận xã hội…
Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan có các giải pháp căn cơ và tập trung thực hiện việc ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo.
Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo nhất là Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 95/2023/NĐ-CP, ngày 29/12/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn cơ sở tín ngưỡng, chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo đúng hiến chương, điều lệ và quy định của pháp luật; bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, không để xảy ra việc lợi dụng tổ chức các lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm giáo luật, pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo; có giải pháp quản lý các cơ sở tôn giáo đảm bảo đúng tôn chỉ, mục đích của các tổ chức tôn giáo.
Bộ Nội vụ đề nghị các tổ chức tôn giáo tăng cường quản lý, giám sát chức sắc, chức việc, nhà tu hành; chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm giáo luật và pháp luật.
