Về khả năng né tránh miễn dịch của Omicron, biến thể SARS-CoV-2, đã có những dấu hiệu đầu tiên khá chắc chắn và đáng lo ngại. Chỉ riêng bộ gen của biến thể này - với hơn 30 đột biến trong protein gai - đã gợi ý rằng đây có thể là biến thể né tránh hệ thống miễn dịch hiệu quả nhất từ trước đến nay. Và dữ liệu ban đầu từ Nam Phi cho thấy Omicron có khả năng gây tái nhiễm mạnh hơn hẳn so với Delta.
Đây là các dấu hiệu cho thấy Omicron có thể né tránh ít nhất là một số biện pháp phòng thủ của hệ thống miễn dịch, và vaccine COVID-19 có thể bị giảm tác dụng. Mức độ nghiêm trọng của vấn đề này trong thực tế chỉ còn phụ thuộc vào việc vaccine có còn bảo vệ được người tiêm khỏi bệnh nặng hay không, theo Justin Lessler, nhà dịch tễ học tại Đại học Bắc Carolina.
Về khả năng lây truyền, chưa thể đánh giá chắc chắn. Nhưng số ca nhiễm Omicron ở Nam Phi đã tăng mạnh trong vài tuần qua, và "ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy biến thể này dễ lây lan hơn so với các biến thể trước," Jeremy Farrar, người đứng đầu Wellcome Trust, cho biết.
Tại Vương quốc Anh, ngày càng nhiều các xét nghiệm PCR dương tính nhưng không thể xác định được gen mã hóa protein gai - một dấu hiệu cho thấy nhiễm Omicron, vì biến thể này có protein gai khác lạ.
Sự xuất hiện của Omicron ở các khu vực cũng gắn liền với các sự kiện siêu lây nhiễm. Ở Oslo, bữa tiệc Giáng sinh của một công ty đã trở thành một sự kiện siêu lây nhiễm, với 120 người dương tính và đến nay 19 trong số đó được xác nhận là nhiễm Omicron. (Tất cả những người tham dự đã tiêm phòng đầy đủ và có kết quả xét nghiệm âm tính trước khi sự kiện diễn ra.) Tại Đan Mạch, 53 trong số 150 học sinh trung học tham dự một bữa tiệc đã có kết quả xét nghiệm dương tính với Omicron.
Omicron hiện nay vẫn còn rất hiếm, vì vậy việc phát hiện Omicron gắn với các sự kiện siêu lây nhiễm là dấu hiệu đáng lo ngại, theo Kristian Andersen, nhà nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Viện nghiên cứu hệ gen Scripps Research.
Về mức độ nặng của bệnh, có những dấu hiệu tích cực. Ở Nam Phi, nơi đầu tiên xác định Omicron, dữ liệu đến ngày 6/12 cho thấy số người cần thở oxy thấp hơn so với các làn sóng lây nhiễm trước, nghĩa là ít bệnh nhân bị tổn thương phổi nghiêm trọng do COVID-19 hơn so với trước đây.
Nhưng còn quá sớm để khẳng định liệu Omicron có thực sự lành tính hơn hay không. Nhiều ca trong đợt lây nhiễm này ở Nam Phi liên quan đến một trường đại học và bệnh nhân là những người trẻ tuổi, ít nguy cơ bị bệnh nặng hơn. Nhiều người từng nhiễm COVID-19 trong quá khứ, cũng như tỷ lệ tiêm chủng ngày càng tăng ở Nam Phi, cũng có thể là yếu tố bảo vệ khỏi bệnh nặng.
Cũng có thể còn quá sớm để thấy nhiều trường hợp bệnh nặng, vì COVID-19 nặng mất hàng tuần để phát triển và luôn chiếm một tỷ lệ nhỏ trong tổng số. "Hiện tại, giả định của tôi là hội chứng lâm sàng của Omicron giống với các biến thể trước đó," Farrar nói. “Tôi chưa thấy bất cứ điều gì chứng tỏ biến thể này gây bệnh nghiêm trọng hay ít nghiêm trọng hơn."
