Thống nhất đề xuất tái cơ cấu tài chính, tháo gỡ khó khăn cho Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc

Cùng dự buổi làm việc có ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bà Mai Thị Thu Vân – Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, ông Hồ Sỹ Hùng – Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Chi – Thứ trưởng Bộ Tài chính, ông Nguyễn Sinh Nhật Tân – Thứ trưởng Bộ Công Thương, ông Lê Ánh Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, cùng đại diện một số bộ, ngành Trung ương, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Duy trì công suất trên 90%

Báo cáo tại cuộc làm việc, ông Phùng Quang Hiệp - Tổng Giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) cho biết, những năm qua, Tập đoàn đã quyết liệt thực hiện tái cơ cấu Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, đổi mới công tác quản trị, tổ chức lại sản xuất và quản lý sản xuất theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối trực thuộc; định biên của Công ty năm 2015 là 1.774 người, đến nay giảm còn khoảng 1.200 người.

Bên cạnh đó, các đầu mối của Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc cũng được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn. Nếu như năm 2015, Công ty có 32 đầu mối thì đến năm 2020 còn 24 đầu mối; dự kiến năm 2022 sẽ cắt giảm còn 18 đầu mối. Việc làm và thu nhập của người lao động cũng được đảm bảo, bình quân năm 2021 đạt 8 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm làm ra đều tiêu thụ hết.

Kết thúc năm 2021, doanh thu toàn Tập đoàn Vinachem đạt hơn 53 nghìn tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay; lãi hơn 2.000 tỷ đồng. Trong đó, dự án Đạm Hà Bắc mở rộng, nâng công suất, đi vào vận hành từ tháng 4/2015 luôn duy trì công suất ổn định trên 90%.

Năm 2021, tình hình sản xuất, kinh doanh của Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có tín hiệu khả quan. Công suất đạt 92% với 473 nghìn tấn Ure thành phẩm (đạt mức kỷ lục) được cung cấp cho thị trường, doanh thu 4.558 tỷ đồng, lần đầu tiên lãi 6,25 tỷ đồng sau nhiều năm chịu lỗ. Điều này đã động viên, khích lệ cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp.

Bước sang năm 2022 tình hình sản xuất, kinh doanh của Đạm Hà Bắc tiếp tục có những tín hiệu tốt, giá phân bón tăng. Nhà máy phấn đấu sản xuất cung cấp cho thị trường khoảng 410 nghìn tấn Ure. Dự kiến sản xuất năm nay Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc sẽ tiếp tục có lãi.

4 phương án xử lý vấn đề của Đạm Hà Bắc

Theo lãnh đạo Vinachem, bên cạnh kết quả sản xuất kinh doanh đang có dấu hiệu khởi sắc, thì khoản lỗ lũy kế trong 5 năm qua của Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc vẫn còn rất lớn. Nguyên nhân cơ bản là do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng và chi phí tài chính lớn. Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đang vay của các ngân hàng với lãi suất cao và phải chịu lãi phạt (do không trả đúng hạn), dẫn đến lãi chồng lãi.

Theo đó, Vinachem xây dựng 4 phương án xử lý đối với Đạm Hà Bắc là: Chuyển vốn vay thành vốn góp; Cơ cấu lại tài chính; Bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Cho phá sản doanh nghiệp.

Trên cơ sở đánh giá ưu, nhược điểm của từng phương án, Tập đoàn đề xuất lựa chọn phương án tái cơ cấu lại các khoản nợ ngân hàng của Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, với những giải pháp như: khoanh nợ, giãn nợ, dừng tính phạt trên số tiền gốc, tiền lại chậm trả…

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Hồ Sỹ Hùng – Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, thời gian qua Ủy ban đã cùng với Tập đoàn và Công ty đã bàn thảo, xây dựng các phương án tái cơ cấu. Sau khi tính toán kỹ lưỡng các mặt, Ủy ban và doanh nghiệp đã đồng thuận lựa chọn đề xuất lựa chọn phương án tái có cấu tái chính. Đồng thời, Phó Chủ tịch Hồ Sỹ Hùng mong muốn các cơ quan liên quan và cấp có thẩm quyền sớm quyết định để tháo gỡ khó khăn cho Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Theo ông Nguyễn Đức Chi - Thứ trưởng Bộ Tài chính, nguyên nhân chính dẫn đến thua lỗ của Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc là do cơ cấu tài chính trong đầu tư của dự án mở rộng, dẫn đến chi phí tài chính trong quá trình sản xuất đưa vào giá thành sản phẩm rất cao. Bên cạnh đó, giá một số nguyên, nhiên, vật liệu chi phí đầu vào tăng nhưng không được tính đến trong dự án, đầu ra sản phẩm giá trồi sụt, kể cả thời điểm hiện nay có lợi thế về giá bán nhưng cũng rất ngắn hạn, không thể tính được trong phương án tái cơ cấu, vì vậy cần rất thận trọng trong tính toán phương án tái cơ cấu Công ty.

Khẳng định sản phẩm của Công ty rất cần  phục vụ cho nền nông nghiệp, là đơn vị có truyền thống lâu đời, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính ủng hộ phương án tái cơ cấu tài chính đối với Công ty Cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, vì đã xác định duy trì Công ty và sản phẩm của Công ty là cần thiết, đây là phương án tốt cho cả chủ nợ và chủ sở hữu.

Về phía chính quyền địa phương, ông Lê Ánh Dương - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang nhận định, Đạm Hà Bắc nhiều năm là lá cờ đầu trong lĩnh vực công nghiệp của Bắc Giang, đóng góp lớn cho sản xuất, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Đảng bộ Đạm Hà Bắc là đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy Bắc Giang. Những năm gần đầy công ty khó khăn, với thẩm quyền của mình, tỉnh Bắc Giang đã có nhiều văn bản kiến nghị các giải pháp với trung ương để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông Lê Ánh Dương nhấn mạnh, Đạm Hà Bắc là thương hiệu rất lớn, có uy tín trong bà con nông dân. Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Bắc Giang mong muốn Trung ương có biện pháp cơ cấu lại tài chính để sớm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Tỉnh Bắc Giang cũng sẽ tạo điều kiện tốt nhất để Đạm Hà Bắc ổn định sản xuất, kinh doanh.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp khẳng định, sau quá trình nỗ lực của Ủy ban và các Tập đoàn, Tổng công ty liên quan, phối hợp hiệu quả cùng các bộ, ngành, địa phương để tìm ra những phương án giải quyết, đây là thời điểm thích hợp để xử lý dứt điểm những tồn tại của các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương, trong đó có Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất Đạm Hà Bắc.

Theo Chủ tịch Nguyễn Hoàng Anh, phân bón là mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp. Đất nước ta vẫn là nước nông nghiệp, không thể không có nhà máy phân bón. Nhất là trong bối cảnh khó khăn, ngành nông nghiệp luôn là trụ đỡ của nền kinh tế. Trong khi đó, Đạm Hà Bắc là nhà máy có truyền thống, thương hiệu uy tín, được bà con nông dân tin tưởng, lựa chọn. Thời gian qua, nhà máy đã rất nỗ lực tái cơ cấu. Nhờ đó, đến thời điểm hiện tại, tất cả các chỉ số sản xuất, kinh doanh của Đạm Hà Bắc đều tốt, trừ chỉ số tài chính.

Lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề xuất Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng cơ chế đặc thù, sớm giải quyết những khó khăn, vướng mắc của Dự án, báo cáo Ban Cán sự Đảng Chính phủ và Bộ Chính trị.

Xử lý dứt điểm, không để tồn tại kéo dài

Sau khi nghe báo cáo của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, ý kiến của các bộ ngành, địa phương, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ghi nhận những nỗ lực của Vinachem, Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Hà Bắc đã nỗ lực xử lý những khó khăn vướng mắc, đưa công suất hoạt động đạt trên 90%.

Về xử lý khó khăn cho doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Việc tìm giải pháp để xử lý yếu kém của Đạm Hà Bắc là yêu cầu cấp bách. Công ty đang nợ số tiền lớn. Nếu để lâu, vốn ngày càng mất đi, lỗ nhiều hơn, do đó phải có giải pháp khả thi, xử lý dứt điểm, không để kéo dài.

Phó Thủ tướng cho biết, vừa qua, Bộ Chính trị đã nhất trí đưa 5 dự án ra khỏi danh sách các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương để các Tập đoàn, Tổng công ty thực hiện các giải pháp tiếp theo tháo gỡ khó khăn, đưa dự án vào hoạt động hiệu quả đạt mục tiêu đề ra.

Với những dự án còn lại, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: “Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, tôi sẽ cùng các bộ, ngành xem xét từng giải pháp cụ thể, đề xuất cơ chế, chính sách, nguồn vốn đảm bảo khả thi để tiếp tục tháo gỡ khó khăn. Vấn đề gì thuộc thẩm quyền của doanh nghiệp, của bộ thì phải chủ động xử lý. Vấn đề nào vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất các phương án trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Tinh thần là dự án nào dễ thì chúng ta làm trước”

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp thu ý kiến các bộ, ngành tại buổi làm việc, tiếp tục chỉ đạo Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc hoàn thiện phương án tái cơ cấu, tổng hợp cùng những dự án còn lại để báo cáo Bộ Chính trị, chậm nhất phải có đề án hoàn chỉnh vào tháng 9/2022.

Nhìn nhận các phương án tái cơ cấu Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, Phó Thủ tướng cho rằng, phương án khả thi nhất là tái cơ cấu tài chính. Phó Thủ tướng nêu rõ: Nếu chọn phương án tái cơ cấu tài chính, phải làm rõ từng cơ chế, giải pháp khả thi, từ việc khoanh nợ, điều chỉnh lãi suất cho vay, kéo dài thời hạn vay, dừng tính lãi phạt trả chậm, đến thời hạn cơ cấu lại, phải xác định đến thời hạn nào xử lý được âm vốn chủ sở hữu. Đồng thời phải làm rõ về mặt thẩm quyền về cơ chế, giải pháp tài chính, rà soát tình hình thị trường, dự báo dài hạn giá bình quân…

Phó Thủ tướng cũng lưu ý Tập đoàn Hóa chất Việt Nam còn 2 dự án là DAP-2 Lào Cai và Đạm Ninh Bình cần chuẩn bị đề án chi tiết, để đưa vào tổng hợp chung.

*Một số hình ảnh tại buổi làm việc: