Sáng 23/6, Quốc hội đã thông qua Luật Đấu thầu (sửa đổi) với 460/474 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (bằng 93,12% tổng số đại biểu Quốc hội).
Luật gồm 9 Chương, 96 Điều, giữ nguyên số chương và giảm 3 Điều so với dự thảo Luật đã trình Quốc hội đầu Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.
Bảo đảm tính khả thi trong việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp
Luật Đấu thầu (sửa đổi) quy định rõ, mua sắm tập trung được áp dụng khi hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn, chủng loại tương tự ở một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Trường hợp mua thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có thể áp dụng hình thức mua sắm tập trung để bảo đảm có đủ thuốc phục vụ nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh.
Làm rõ nội dung này trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, theo thông lệ quốc tế, mua sắm tập trung thường áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn, chủng loại tương tự ở một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Tuy nhiên, do điều kiện đặc thù của Việt Nam, đối với các trường hợp thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít ở từng địa phương, đơn vị nếu tổ chức đấu thầu riêng biệt sẽ khó lựa chọn được nhà cung cấp (do số lượng ít, không hấp dẫn các nhà cung cấp).
Do vậy, theo đề nghị của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung trường hợp mua sắm tập trung đối với thuốc hiếm, thuốc cần mua với số lượng ít có nhu cầu sử dụng ở nhiều địa phương, bệnh viện để tạo thành gói thầu mua sắm với số lượng lớn nhằm bảo đảm tính khả thi trong việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp.
Liên quan ý kiến đề nghị bổ sung về quy định cụ thể trường hợp Bộ trưởng Y tế ban hành danh mục mua sắm tập trung cấp quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ quy định như dự thảo Luật, đó là: giao Bộ trưởng Y tế ban hành danh mục mua sắm tập trung cấp quốc gia đối với thuốc; danh mục mua sắm tập trung cấp quốc gia đối với thiết bị y tế, vật tư xét nghiệm trong trường hợp cần thiết.
Theo đó, căn cứ tình hình và yêu cầu thực tế trong từng giai đoạn, Bộ trưởng Y tế sẽ ban hành, điều chỉnh danh mục áp dụng mua sắm tập trung cấp quốc gia đối với thuốc và thiết bị y tế, vật tư xét nghiệm cho phù hợp.
Phạm vi áp dụng bao gồm doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ
Về phạm vi áp dụng Luật Đấu thầu đối với doanh nghiệp nhà nước và dự án sử dụng vốn nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, trong dự thảo Luật trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4, Chính phủ đề xuất bãi bỏ quy định áp dụng Luật Đấu thầu đối với hoạt động lựa chọn nhà thầu thuộc các dự án có sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án.
Tại Kỳ họp thứ 5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã báo cáo Quốc hội 2 phương án quy định trong luật về nội dung này. Phương án 1: giữ như phương án Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4, theo đó, quy định đối tượng áp dụng chỉ bao gồm dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước. Phương án 2: quy định đối tượng áp dụng bao gồm dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có trên 50% vốn thuộc sở hữu của doanh nghiệp Nhà nước.
Phương án 2 để không thu hẹp quá mức đối tượng đấu thầu, quản lý chặt chẽ vốn đầu tư của nhà nước vào doanh nghiệp nhà nước và vốn của doanh nghiệp nhà nước đầu tư, góp vốn vào các doanh nghiệp khác mà doanh nghiệp nhà nước nắm quyền chi phối.
Một số ý kiến đề nghị chọn phương án 1 để tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp nhà nước trong hoạt động sản xuất kinh doanh...
Dự thảo Luật đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu theo hướng bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và quyền tự chủ của doanh nghiệp, không thu hẹp hoặc mở rộng đối tượng quá mức.
Một mặt, bảo đảm việc đấu thầu mang lại lợi ích kinh tế cho bên mời thầu; mặt khác, bảo đảm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, cạnh tranh, bình đẳng, công khai, minh bạch.
Theo đó, phạm vi điều chỉnh của Luật đấu thầu bao gồm: các gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước theo quy định của Luật Doanh nghiệp và doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
