Liên quan đến vụ sai phạm trong việc mua chế phẩm Redoxy 3 C tại UBND TP.Hà Nội và một số đơn vị liên quan, cáo trạng của Viện KSND tối cao đã nêu đánh giá về đề nghị áp dụng chính sách hình sự đối với các bị can có liên quan. Liệu danh hiệu AHLLVTND có là yếu tố giảm tội? Trong vụ án này, có 3 bị can bị truy tố về tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, theo khoản 3 điều 356 bộ luật Hình sự, gồm: Nguyễn Đức Chung, cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội cùng 2 đồng phạm khác là Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic (Công ty Arktic) và Võ Tiến Hùng, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội. Các bị can này đối mặt với khung hình phạt từ 10 - 15 năm tù.
“Quá trình điều tra, bị can Nguyễn Đức Chung không thừa nhận hành vi phạm tội, tuy nhiên trước khi phạm tội bị can có nhiều thành tích công tác, được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, tặng thưởng nhiều bằng khen nên được xem xét đánh giá trong quá trình xét xử”. Cáo trạng nêu.
Theo cáo trạng, năm 2016, UBND TP.Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác xử lý, cải tạo, khắc phục ô nhiễm nước các sông, hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội bằng cách tìm kiếm các công nghệ tiên tiến phù hợp để xử lý ô nhiễm nước hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Nguyễn Đức Chung với chức năng, nhiệm vụ là Chủ tịch UBND TP.Hà Nội đã lựa chọn công nghệ xử lý nước ô nhiễm của Công ty Watch Water (Đức), tổ chức đoàn tham quan, thử nghiệm, đặt hàng sản xuất ra chế phẩm Redoxy-3C để sử dụng vào việc xử lý ô nhiễm nước tại Hà Nội (trên bao bì ghi Sản phẩm thiết kế đặc biệt theo đơn đặt hàng của UBND TP.Hà Nội).
Sau đó, Nguyễn Đức Chung chỉ đạo Võ Tiến Hùng - Tổng giám đốc Công ty thoát nước Hà Nội (là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước do UBND TP.Hà Nội thành lập là đơn vị có chức năng xử lý ô nhiễm nước hồ) mua chế phẩm Redoxy-3C thông qua Công ty Arktic (công ty trung gian do Nguyễn Trường Giang làm giám đốc) là công ty gia đình, với động cơ vụ lợi gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của nhà nước, với tổng giá trị thiệt hại là 36.1 tỉ đồng.
Viện KSND tối cao đánh giá bị can Nguyễn Đức Chung là người quyết định việc mua bán chế phẩm Redoxy-3C trái pháp luật và phân công chỉ đạo cấp dưới thực hiện trái quy định về quản lý, sử dụng vốn nhà nước để Công ty Arktic (công ty gia đình) được hưởng khoản lợi nhuận không chính đáng, ngân sách nhà nước bị thiệt hại hơn 36 tỉ đồng.
Hành vi của bị can Nguyễn Đức Chung đã vi phạm định Điều 22 luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015; vi phạm quy trình thử nghiệm xử lý ô nhiễm nước hồ theo đề án trước đây quy định phải thủ nghiệm 12 tháng và chưa có cơ quan có thẩm quyền đánh giá tính hiệu quả của chế phẩm Redoxy-3C; vi phạm khoản 4 Điều 5 luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp: cơ quan đại diện chủ sở hữu, cơ quan quản nhà nước không can thiệp trực tiếp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hoạt động quản lý, điều hành của người quản lý doanh nghiệp; vi phạm Khoản 4 Điều 37 luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005: người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan không được để vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con kinh doanh trong phạm vi do mình quản lý trực tiếp.
Ngoài ra Nguyễn Đức Chung còn chỉ đạo Võ Tiến Hùng mua chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Arktic trái với chỉ đạo của chính bị can tại Thông báo số 308 ngày 22.8.2016.
Tình tiết giảm nhẹ với các bị can khác
Đối với bị can Võ Tiến Hùng, biết chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung là trái pháp luật nhưng vẫn tiếp nhận, thực hiện. Quá trình điều tra, bị cáo này khai báo thành khẩn, chủ động khai báo làm rõ bản chất vụ án. Đây là những tình tiết giảm nhẹ theo quy định pháp luật áp dụng cho bị can khi xét xử.
Bị can Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty Artick, là người có mối quan hệ thân thiết với cá nhân và gia đình Nguyễn Đức Chung, là người điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Arktic, biết Công ty Arktic là công ty gia đình bị can Chung; tiếp nhận ý kiến chỉ đạo của bị can Nguyễn Đức Chung, tham gia đoàn công tác của TP.Hà Nội tại Pháp, Đức, Hà Lan và phục vụ đoàn của Watch Water với tư cách như là cán bộ của UBND TP để tiếp cận hợp thức hóa việc phân phối độc quyền với mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Arktic; làm thủ tục nhập khẩu, nhận chế phẩm Redoxy-3C mẫu từ Watch Water và chuyển cho bị can Nguyễn Đức Chung để chỉ đạo thử nghiệm (khi công ty không đủ điều kiện nhập khẩu và chế phẩm Redoxy-3C chưa có giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS); cùng với bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa thực hiện mua, bán phần vốn góp của Công ty Arktic lòng vòng, không rõ ràng để thực hiện, đối phó, che giấu hành vi phạm tội của bản thân và bị can Nguyễn Đức Chung; nộp bù số tiền 2 tỉ đồng vốn điều lệ cho gia đình Nguyễn Đức Chung và thu lại số tiền nộp bù khi Công ty Arktic kinh doanh đạt lợi nhuận; nhận số tiền tạm ứng 4,6 tỉ đồng do gia đình Võ Tiến Hùng chuyển khi chưa ký hợp đồng bán chế phẩm cho Công ty thoát nước; nhập mua chế phẩm Redoxy-3C do Watch Water sản xuất theo đơn đặt hàng của UBND TP và bán lại cho Công ty thoát nước thuộc UBND TP để thu lợi nhuận 36,1 tỉ đồng không chính đáng; sử dụng tiền của Công ty Arktic (trong đó có phần tiền lãi của việc kinh doanh chế phẩm Redoxy-3C) để tặng quà, tài trợ cho một số cơ quan, tổ chức theo yêu cầu của Nguyễn Đức Chung.
Tuy nhiên bị can này cũng được đánh giá có nhiều tình tiết giảm nhẹ khi hợp tác tích cực, khai báo thành khẩn với cơ quan điều tra.