Trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang chứng kiến những thay đổi lớn, chính sách thuế quan của Hoa Kỳ là một trong những yếu tố dộng mạnh mẽ nhất. Đối với Việt Nam, một quốc gia có kim ngạch xuất khẩu lớn vào thị trường Mỹ, những điều chỉnh chính sách này đặt ra cả thách thức và cơ hội, đòi hỏi sự ứng phó linh hoạt và chiến lược từ cả phía chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.
Đứng trước nguy cơ trên, một số mặt hàng chủ lực như dệt may, da giày, đồ gỗ và thủy sản có thể phải đối mặt với mức thuế suất cao hơn, các doanh nghiệp Việt đã không còn giữ tâm thế bị động. Thay vào đó, một làn sóng chuyển đổi và thích ứng đang diễn ra mạnh mẽ.
Một trong những chiến lược hàng đầu được các doanh nghiệp ưu tiên là đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Nhận thức được rủi ro khi quá phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, nhiều công ty đã và đang tích cực tìm kiếm, mở rộng sang các thị trường tiềm năng khác. Các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết như CPTPP, EVFTA đang trở thành "cánh cửa" quan trọng giúp doanh nghiệp tiếp cận các thị trường mới với những ưu đãi thuế quan hấp dẫn.
Cùng với đó, thị trường ASEAN cũng nổi lên như một điểm đến hấp dẫn, với lợi thế về địa lý, văn hóa tiêu dùng tương đồng và các rào cản thương mại dần được gỡ bỏ.
Bên cạnh việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp cũng tập trung vào việc "làm mới" chính mình từ bên trong. Tối ưu hóa chi phí sản xuất, nâng cao năng suất lao động và đặc biệt là chủ động nguồn cung nguyên phụ liệu trong nước đang là những ưu tiên hàng đầu.
Việc giảm phụ thuộc vào nguồn cung nhập khẩu, đặc biệt là từ các khu vực có thể bị áp thuế trung gian, không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí mà còn đáp ứng tốt hơn các quy tắc về xuất xứ hàng hóa - một trong những yếu tố được phía Hoa Kỳ đặc biệt quan tâm. Nhiều doanh nghiệp dệt may, đồ gỗ đã bắt đầu đầu tư vào việc phát triển vùng nguyên liệu trong nước hoặc tìm kiếm các nhà cung cấp thay thế ở những quốc gia không chịu ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan của Mỹ.
Về phía Chính phủ, nhiều biện pháp hỗ trợ thiết thực đã và đang được triển khai để đồng hành cùng doanh nghiệp. Các cơ quan chức năng đang tích cực đối thoại, đàm phán với phía Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm một giải pháp thương mại hài hòa, cân bằng lợi ích của cả hai bên.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan theo dõi sát sao tình hình, thường xuyên cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, đồng thời triển khai các chính sách hỗ trợ về tài chính, tín dụng và xúc tiến thương mại. Các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc cũng được đẩy mạnh.
Bộ Công Thương cũng tăng cường cảnh báo sớm về các vụ việc phòng vệ thương mại, hướng dẫn doanh nghiệp cách ứng phó và chuẩn bị hồ sơ, tài liệu cần thiết để bảo vệ lợi ích chính đáng của mình.
Mặc dù chính sách thuế quan từ Hoa Kỳ tạo ra nhiều thách thức, nhưng đây cũng được xem là "cú hích" cần thiết để các doanh nghiệp Việt Nam tự làm mới mình, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu. Việc chủ động đa dạng hóa thị trường, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao năng lực cạnh tranh không chỉ là giải pháp tình thế để ứng phó với các rào cản thương mại mà còn là con đường chiến lược để hướng tới sự phát triển bền vững trong một thế giới đầy biến động.
Sự chung sức, đồng lòng giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp sẽ là chìa khóa giúp kinh tế Việt Nam vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội và tiếp tục khẳng định vị thế trên bản đồ thương mại toàn cầu.
