Thanh tra Chính phủ vừa thông báo Kết luận thanh tra về việc thực hiện pháp luật quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng; thanh tra dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị và thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh Kon Tum trong giai đoạn 1.1.2016 đến 31.12.2019.
Tự ý tách thửa, chậm hoàn thành nghĩa vụ tài chính
Kết luận thanh tra đã chỉ ra sai phạm tại nhiều dự án, nổi bật là Dự án Tổ hợp thương mại, vui chơi giải trí và nhà phố do CTCP Tập đoàn FLC làm chủ đầu tư.
Sau hơn một năm kể từ khi thực hiện đấu giá thành công vào ngày 8.8.2019, FLC đã không thực hiện nghĩa vụ tài chính. Thế nhưng UBND tỉnh thiếu quyết liệt trong xử lý hủy kết quả đấu giá. Đến ngày 16.9.2020, FLC mới nộp tổng số tiền trúng đấu giá là 204,6 tỉ đồng và 20,8 tỉ đồng tiền phạt chậm nộp.
Ngoài ra, dự án còn vi phạm quy định về Luật đất đai 2013 khi chưa đầu tư hoàn thành đã tự ý tách thửa và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất với thời hạn lâu dài.
Phía Thanh tra Chính phủ yêu cầu thu hồi và cấp lại quyền sử dụng đất theo đúng quy định.
Dự án siêu thị Co.opmart Kon Tum do Liên hiệp HTX Thương mại TP HCM làm chủ đầu tư trên khu đất có giá trị thương mại cao nhưng UBND tỉnh đã thực hiện việc đấu giá và cho thuê đất không đúng quy định, thiếu trách nhiệm giám sát dự án, có nguy cơ làm thất thu ngân sách, để doanh nghiệp chiếm dụng tiền thuê đất phải nộp trong 15 tháng với số tiền hơn 68 tỉ đồng.
Hay dự án Đắk Re do CTCP Thủy điện Thiên Tân làm chủ đầu tư; Thượng Kon Tum do CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh làm chủ đầu tư và Đắk Psi 6 do CTCP Thủy điện Đắk Psi 6 làm chủ đầu tư có các vi phạm liên quan đến sử dụng, chiếm dụng đất; triển khai chậm tiến độ; sai phạm về báo cáo đánh giá tác động môi trường và tiền ký quỹ do sự thiếu trách nhiệm của cơ quan chức năng.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu xử lý sai phạm của các doanh nghiệp trên và thu hồi số tiền liên quan đến vi phạm ký quỹ của ba dự án gần 56 tỉ đồng.
Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị lên Thủ tướng, yêu cầu UBND tỉnh Kon Tum kiểm điểm trách nhiệm, chỉ đạo kiểm tra, xử lý sai phạm theo quy định phù hợp với thực tế tại địa phương để tránh làm lãng phí, thất thu ngân sách Nhà nước và bỏ lọt vi phạm. Giao các cơ quan chức năng xử lý số tiền vi phạm phát hiện qua thanh tra gần 195 tỉ đồng.
Với hai dự án Siêu thị Co.opmart Kon Tum và Bệnh viện Vạn An đã đi vào hoạt động, UBND tỉnh Kon Tum chịu trách nhiệm rà soát lại việc thực hiện để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Đối với dự án tổ hợp thương mại, vui chơi giải trí và nhà phố của FLC, UBND yêu cầu chủ đầu tư đảm bảo tiến độ, trường hợp vi phạm tiến độ thì chấm dứt hoạt động, thu hồi đất theo quy định.
Xem xét xử lý 45/379 hồ sơ đấu giá
Theo Kết luận thanh tra, trong giai đoạn 2014-2017 có nhiều hồ sơ chậm nộp tiền trúng đấu giá. Cá biệt có một số trường hợp chậm nộp từ 1-3 năm (Công ty TNHH Tuấn Dũng, Công ty CP Trường Long, Công ty TNHH ĐTXD Tiến Dung). Việc chậm nộp này đã đủ điều kiện huỷ kết quả đấu giá và thu hồi tiền cọc, nhưng Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh không tham mưu xử lý theo quy định.
Theo báo cáo giải trình của UBND tỉnh Kon Tum, xét tình hình kinh tế - xã hội và điều kiện thực tế của địa phương, Thanh tra Chính phủ không kiến nghị huỷ kết quả đấu giá, thu hồi tiền cọc của 21 hồ sơ là các hộ gia đình, cá nhân do khó có khả năng thực hiện nhưng cần phải xử lý kỷ luật nghiêm túc trách nhiệm của tổ chức, cá nhân làm sai quy định.
Đối với 24 hồ sơ do các doanh nghiệp tham gia đấu giá cần phải được xử lý, thu hồi tiền về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Chính phủ số tiền là 13,7 tỉ đồng.
Tại hầu hết các dự án đấu giá đất trên địa bàn, có hiện tượng một số người trúng đấu giá từ hàng chục đến hàng trăm lô đất và chờ thời cơ bán kiếm lời. Đất trúng đấu giá để hoang hoá, mất mỹ quan, lãng phí nguồn tài nguyên đất. Điển hình là 464 lô trúng đấu giá, sau đó chuyển nhượng cho người có nhu cầu với giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá (có lô chuyển nhượng từ 2-4 lần) nhưng cơ quan thuế căn cứ vào giá bán trong hợp đồng chuyển nhượng để tính thuế TNCN (2%) và lệ phí trước bạ (0,5%), không áp dụng giá trúng đấu giá đã được tỉnh phê duyệt để làm căn cứ tính thuế, phí là thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật.
Giao đất chưa đúng đối tượng
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra tình trạng giao đất không đúng đối tượng trên địa bàn.
Cụ thể, giao đất cho 85 trường hợp tại huyện Đắk Hà và 319 trường hợp tại huyện Ngọc Hồi; 43 trường hợp Khu đô thị phía nam cầu Đăk Bla, thành phố Kon Tum không thuộc đối tượng tái định cư; hai trường hợp giao đất trồng cây hàng năm tại huyện Kon Rẫy không thông qua đấu giá, vi phạm Luật Đất đai; cho thuê đất công không tổ chức đấu giá hoặc có tổ chức đấu giá nhưng không đúng quy định.
Ngoài ra, trong cổ phần hoá còn chưa xử lý dứt điểm tồn tại liên quan đến việc thu hồi 3.245,6 m2 đất để cho Công ty TNHH Ngọc Thy thuê đất.
Ngoài ra còn có một số vi phạm trong cho thuê đất đối với hộ gia đình cá nhân như: cho thuê đất không thông qua đấu giá; người dân thuê đất nhưng sử dụng không đúng mục đích; cho thuê đất quy hoạch trồng cây lâu năm để xây dựng Trung tâm thương mại và cấp Giấy chứng nhận sai quy định.
Theo Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm chính để xảy ra vi phạm, thiếu sót về công tác quản lý sử dụng đất đai nêu trên thuộc chủ tịch UBND tỉnh, phó chủ tịch UBND tỉnh có liên quan; thủ trưởng các sở, ngành Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Công thương, Cục thuế, Tư pháp; UBND 10 huyện, thành phố (Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND phụ trách, Trưởng phòng TN&MT, Trưởng phòng quản lý đô thị, Trưởng phòng kinh tế - hạ tầng); người xử lý, trình, ký văn bản và các tổ chức, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ.