Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 38, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.
Chính phủ cần có giải pháp hiệu quả đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, trên cơ sở kết quả của 8 tháng, ước cả năm 2024 đạt và vượt 14/15 chỉ tiêu chủ yếu; trong đó, đạt và vượt toàn bộ các chỉ tiêu xã hội, đạt chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân (sau 3 năm không đạt). Còn chỉ tiêu GDP bình quân đầu người xấp xỉ đạt (4.647 USD, so với mục tiêu 4.700-4.730 USD) do biến động tỷ giá.
Cũng theo Bộ trưởng, tốc độ tăng GDP quý sau cao hơn quý trước, cả năm ước đạt khoảng 6,8-7%, vượt mục tiêu Quốc hội đề ra (6-6,5%), thuộc nhóm ít các nước tăng trưởng cao trong khu vực, thế giới và được các tổ chức quốc tế đánh giá cao. Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 8 tháng là 4,04%, cả năm ước tăng dưới 4,5%, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra trong bối cảnh thực hiện tăng lương từ ngày 1/7/2024.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, dù đạt được một số thành tựu trong thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, song Chính phủ cần quan tâm, đánh giá kỹ hơn một số vấn đề.
Cụ thể, tổng cầu phục hồi yếu, trong đó, cầu tiêu dùng tăng thấp hơn kỳ vọng trong bối cảnh lạm phát chịu áp lực lớn hơn trong những tháng cuối năm, đầu tư công và đầu tư tư nhân tăng chậm; tình trạng nhập siêu dịch vụ chưa được cải thiện.
Tính theo tỷ lệ giải ngân, có 9 bộ, cơ quan Trung ương và 32 địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, trên 45% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tuy nhiên, vẫn còn 31/44 bộ, cơ quan Trung ương và 28/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 8 tháng của năm 2024 dưới mức trung bình chung của cả nước.
Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân, có giải pháp hiệu quả đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Bên cạnh đó, theo cơ quan thẩm tra, thị trường tài chính, tiền tệ còn tiềm ẩn thách thức, nợ xấu ở mức cao, việc xử lý các ngân hàng yếu kém còn chậm, tăng trưởng tín dụng những tháng đầu năm còn thấp, khả năng hấp thụ vốn và tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp còn hạn chế.
Tái diễn tình trạng 'bỏ cọc' sau khi trúng đấu giá
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế chỉ rõ, thị trường tài chính, tiền tệ còn tiềm ẩn thách thức, nợ xấu ở mức cao, việc xử lý các ngân hàng yếu kém còn chậm, tăng trưởng tín dụng những tháng đầu năm còn thấp, khả năng hấp thụ vốn và tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp còn hạn chế.
Tỷ giá có giai đoạn biến động bất thường ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp; quản lý thị trường vàng còn nhiều bất cập, gây áp lực lên thị trường ngoại tệ và tỷ giá. Rủi ro an ninh mạng đối với hệ thống tài chính Việt Nam trở nên thường trực và hiện hữu với hậu quả khó lường.
Thanh khoản thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã cải thiện đáng kể, song vẫn có nhiều thách thức để trở thành một kênh huy động vốn trung, dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế, chia sẻ vai trò cung ứng vốn với hệ thống ngân hàng.
Bên cạnh đó, thị trường bất động sản có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khiến giá nhà chung cư phân khúc sơ cấp và thứ cấp bị đẩy lên cao, dẫn đến người có nhu cầu thực về nhà ở khó có khả năng tiếp cận. Giá đất nền tại các quận nội thành và ven đô Hà Nội đã có dấu hiệu tăng nhanh trở lại, nhất là đối với các huyện có thông tin lên quận.
Đặc biệt, thời gian qua tình trạng "bỏ cọc" sau khi trúng đấu giá tái diễn, tác động tiêu cực đến mặt bằng giá và thị trường nhà ở. Tình trạng lũng đoạn, thổi giá tạo sóng, đầu cơ đất đai đẩy giá đất lên cao khiến cho việc mua bán hầu như chỉ diễn ra trong giới đầu cơ, trong khi người dân, doanh nghiệp khó tiếp cận đất đai vì giá đất cao, vượt quá khả năng chi trả. Việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở dù có nhiều nỗ lực, cố gắng song kết quả chưa như kỳ vọng…
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, thời gian tới, cần chú ý đến thị trường vàng khi tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chính phủ cần tiếp tục quản lý, chấn chỉnh thị trường vàng bảo đảm cân bằng giá cả thị trường trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản hiện nay diễn biến rất phức tạp, giá nhà chung cư tăng rất cao nên người mua có nhu cầu khó tiếp cận, đề nghị Chính phủ tăng cường quản lý thị trường này.
Ngăn chặn xu hướng 'xây rồi không có người ở' tại các thành phố lớn
Phát biểu tại phiên họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, bên cạnh những kết quả đáng mừng, tình hình kinh tế - xã hội vẫn còn những điểm gây lo lắng.
Việc ban hành văn bản quy định chi tiết thực hiện các luật chưa kịp tiến độ, như với Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, theo cam kết, tháng 7/2024 có thể hoàn thành các văn bản hướng dẫn thực hiện nhưng đến giờ vẫn có 12 địa phương chưa ban hành hoặc ban hành chưa đồng bộ. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo quyết liệt để tháo gỡ khó khăn cho địa phương.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, tăng cường điều chỉnh chính sách tài khóa phù hợp, hiệu quả hơn trong năm 2025 trước các thách thức toàn cầu; đồng thời, ngăn chặn xu hướng suy giảm của thị trường bất động sản, cung nhiều hơn cầu, cầu có nhưng khả năng thanh toán không có, "xây rồi không có người ở" tại các thành phố lớn...; đề nghị tiếp tục tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp vay vốn để phát triển sản xuất kinh doanh; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động, nhất là doanh nghiệp tư nhân.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần kích thích tiêu dùng, mở rộng tiêu dùng trong nước; từ nay đến cuối năm 2024, cố gắng kích thích tiêu dùng trong nước, du lịch nội địa; bảo đảm nguồn cung các mặt hàng thiết yếu dịp Tết Nguyên đán năm 2025, không để tăng giá hàng hóa.
Cùng với đó, Chính phủ quan tâm chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao chất lượng dạy và học; tăng cường công tác chăm lo sức khỏe, khám chữa bệnh cho nhân dân...
