Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Khu vực 12 công khai kết luận thanh tra đối với ba chi nhánh của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank)
Theo kết luận của Chánh Thanh tra NHNN Khu vực 12, cả ba chi nhánh nói trên về cơ bản đều hoạt động có hiệu quả, tuân thủ các quy định pháp luật và quy định nội bộ của ngân hàng trong các lĩnh vực như phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, phòng chống tham nhũng...
Tuy nhiên, cơ quan thanh tra cũng chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế trong hoạt động cấp tín dụng, kiểm soát nội bộ, xử lý nợ xấu và cung ứng dịch vụ cho khách hàng tại cả ba chi nhánh.
Chi nhánh Vietcombank Bình Dương: Thẩm định chưa chặt, khách hàng vi phạm nguyên tắc vay vốn
Thanh tra phát hiện một số hạn chế tại chi nhánh này trong hoạt động cấp tín dụng như: công tác thẩm định, giám sát vốn vay và thẩm định tài sản bảo đảm chưa chặt chẽ. Về phía khách hàng, có trường hợp không tuân thủ đúng nguyên tắc vay vốn theo quy định.
Chi nhánh Vietcombank Vũng Tàu: Lỏng lẻo trong thẩm định, định giá và xử lý rủi ro
Công tác thẩm định, xét duyệt cho vay đối với một số hồ sơ chọn mẫu thanh tra chưa chặt chẽ, chưa đầy đủ theo quy định. Kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay chưa đảm bảo, đặc biệt là với các khoản tiền chiết khấu.
Ngoài ra, công tác định giá tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất chưa tuân thủ quy định về định giá định kỳ (tối thiểu mỗi năm một lần).
Công tác phân loại nợ, sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đối với một số khoản nợ có chọn mẫu thanh tra chưa đánh giá đầy đủ, chặt chẽ, chính xác khả năng trả nợ của khách hàng để đưa về nhóm có rủi ro thấp hơn đối với khách hàng.
Việc xử lý rủi ro tín dụng đối với các khoản nợ nhóm 5 tại Chi nhánh nhưng chưa có các thông tin về việc trích lập dự phòng rủi ro (dự phòng cụ thể, dự phòng chung) và đề xuất sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro, các thông tin chỉ nằm rời rạc tại các mẫu biểu/báo cáo có liên quan trước khi trình.
Công tác thực hiện cung ứng dịch vụ cho khách hàng là pháp nhân mở tài khoản đầu tư trực tiếp đối với một số hồ sơ chọn mẫu thanh tra nhưng chưa đánh giá điều kiện hay yêu cầu khách hàng cung cấp tài liệu chứng minh việc đáp ứng đầy đủ quy định về “không bố trí kế toán hay người phụ trách kế toán là chưa đúng theo quy định Điều 20 Nghị định số 174/2016/NĐ-CP ngày 30/12/2016 của Chính phủ và khoản 5 Điều 5 Thông tư số 06/2019/TT-NHNN ngày 26/6/2019 của NHNN Việt Nam đối với 03 khách hàng.
Chi nhánh Vietcombank Tây Ninh: Thiếu sót trong cho vay, giám sát tín dụng và ngoại hối
Qua kết quả thanh tra thực hiện trong thời kỳ thanh tra, VCB Tây Ninh hoạt động an toàn, có hiệu quả, có biện pháp tích cực tăng trưởng tín dụng, kiểm soát chất lượng tín dụng, có chiến lược lựa vay vốn xác định rõ ràng phù hợp với định hướng cơ cấu tỷ lệ phù hợp với kinh tế địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, VCB Tây Ninh còn có các tồn tại cần được chấn chỉnh, khắc phục, cụ thể:
Về hồ sơ vay vốn: thu thập chưa đầy đủ tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn vay, quy mô kinh doanh, doanh thu, chi phí, tình hình tài chính, nguồn thu để trả nợ của khách hàng.
Về công tác thẩm định, xét duyệt cho vay: thẩm định, xét duyệt cho vay chưa đánh giá đầy đủ hiệu quả của phương án sử dụng vốn vay, tình hình hoạt động kinh doanh, khả năng tài chính, nguồn vốn tự có tham gia phương án của khách hàng, một số chỉ tiêu tài chính và dòng tiền của khách hàng; đánh giá vòng quay vốn lưu động năm kế hoạch chưa đầy đủ; một số chỉ tiêu tài chính, dòng tiền của khách hàng chưa được so sánh đối chiếu với các thông tin khách hàng cung cấp; thẩm định, đánh giá chưa rà soát đầy đủ, chi tiết việc đáp ứng các điều kiện tại thông báo phê duyệt giới hạn tín dụng; chưa đánh giá đúng hiện trạng của cơ sở sản xuất sau khi vay vốn; hiệu quả của phương án sử dụng vốn vay của khách hàng có dấu hiệu sụt giảm nhưng không đánh giá đầy đủ.
Về kiểm tra, giám sát vốn vay: chưa rà soát đầy đủ, chi tiết việc đáp ứng các điều kiện tại thông báo phê duyệt giới hạn tín dụng; chưa thu thập tài liệu chứng minh tiền đã hoàn thành phương án vay vốn; đánh giá chưa đầy đủ tình hình hoạt động kinh doanh của khách hàng, chưa thu thập, đối chiếu, so sánh các thông tin mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng; báo cáo kiểm tra, giám sát chưa cập nhật kịp thời; một số báo cáo kiểm tra, giám sát khi hoạt động kinh doanh của khách hàng có dấu hiệu sụt giảm nhưng không đánh giá đầy đủ khả năng tài chính, nguồn trả nợ của khách hàng.
Trong công tác xử lý nợ xấu và thu hồi nợ ngoại bảng, chi nhánh này còn thu thập chưa đầy đủ tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn vay, tình hình tài chính, nguồn thu để trả nợ của khách hàng; chưa đánh giá đầy đủ về hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính của khách hàng; thẩm định, xét duyệt cho vay chưa đánh giá đầy đủ hiệu quả của phương án sử dụng vốn vay, khả năng tài chính, khả năng trả nợ của khách hàng.
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Khu vực 12 xác định một số tồn tại tại Vietcombank Chi nhánh Tây Ninh liên quan đến hoạt động ngoại hối. Cụ thể, một số hợp đồng/thỏa thuận mua bán ngoại tệ với khách hàng không có ngày thanh toán, chưa tuân thủ quy định tại khoản 1, Điều 10 Thông tư số 02/2021/TT-NHNN ngày 31/3/2021 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Căn cứ vào kết quả kiểm tra và xác minh, Chánh Thanh tra NHNN Khu vực 12 đã yêu cầu ba chi nhánh Vietcombank nói trên thực hiện đầy đủ các kiến nghị, nhằm khắc phục triệt để những tồn tại, nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro và đảm bảo tuân thủ pháp luật trong hoạt động ngân hàng.