Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, thời gian vừa qua, đặc biệt trong năm 2022, thị trường bất động sản TP. Hà Nội chưa khởi sắc.
Cụ thể, nguồn cung sản phẩm ở mức thấp, chủ yếu từ các dự án đầu tư được chấp thuận chủ trương đầu tư trước đây. Các dự án đầu tư mới được chấp thuận không nhiều, chỉ một vài dự án đấu giá đất với quy mô nhỏ.
Cùng với đó, chính sách tín dụng siết chặt, giá nguyên vật liệu tăng cao đã đẩy giá sản phẩm bất động sản tăng theo, cộng thêm một số vướng mắc về thủ tục đầu tư khiến các chủ đầu tư dự án, nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc tham gia thị trường. Theo đánh giá của Thành phố, giá tăng trên 10%.
Cũng theo lãnh đạo Hà Nội, từ đầu năm đến hết quý 3.2022, giao dịch bất động sản trên thị trường bất động sản Hà Nội trầm lắng hơn cuối năm 2021. Lượng sản phẩm được chào bán trên thị trường tập trung chủ yếu vào các dự án đầu tư ở các quận, huyện vùng ven do ưu thế về quỹ đất. Phân khúc căn hộ chung cư trung và cao cấp chiếm số đa số nhưng giá rất cao. Lượng, giao dịch thấp, ước chỉ đạt khoảng 10% lượng sản phẩm chào bán ra thị trường.
Trong khi đó, căn hộ thu nhập thấp, nhà ở xã hội khan hiếm. Cụ thể, năm 2022 giảm 25% số lượng căn hộ đưa ra thị trường và tổng diện tích sàn giảm 55% so với năm 2021.
Trên cơ sở này, ông Tuấn cho biết, năm 2023, TP. Hà Nội sẽ rà soát, đánh giá 750 dự án để thu hồi.
"Chúng tôi dự kiến sẽ phải dừng 4 dự án và thu hồi trên 2.600 ha, đồng thời chấm dứt hoạt động đối với khoảng 60 dự án chưa xác định đất", ông Tuấn cho biết.
Cũng theo ông Tuấn, đến giờ phút này, khả năng phát triển các dự án mới khó khăn vì vướng cơ chế đầu tư, đặc biệt mô hình đầu tư, chỉ có hình thức là đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư hay đấu giá quyền sử dụng đất để phát triển các dự án nhà ở thương mại là khu đô thị mới.
Tuy nhiên trong trường hợp đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thì buộc phải thu hồi đất, còn đấu giá quyền sử dụng đất phải trên cơ sở xác định các yếu tố pháp lý liên quan tới ranh giới của khu vực đấu thầu và đấu giá.
Vì vậy, vướng mắc là trong việc thu hồi đất, đặc biệt những vấn đề thuộc đối tượng không thể thu hồi đất, chỉ có nhận chuyển nhượng thì không thể đấu thầu được, còn đấu giá đòi hỏi khoảng thời gian tương đối lớn.
Có một thực tế xảy ra được coi là điểm nghẽn là tình trạng đấu thầu, đấu giá trên chính mảnh đất có chủ quản lý sử dụng đất và thời gian thuế đất vẫn còn.
Ông Tuấn kiến nghị xây dựng một nghị định của Chính phủ để xâu chuỗi lại Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở.
Về vấn đề phát triển nhà ở xã hội, nhà ở vừa túi tiền, ông Tuấn cho rằng mặc dù Thủ tướng đã chỉ đạo rất mạnh mẽ, có đề án 1 triệu căn hộ, nhưng khả năng phân bố khu vực nhà ở xã hội chủ yếu là 20% trong các khu nhà ở, khu đô thị mới đã hình thành, còn các khu mới phải đấu thầu, đấu giá thì cần thời gian.
Ông Tuấn cho biết hiện nay đang thiếu các cơ chế chính sách cho phân khúc nhà ở trung cấp. TP. Hà Nội sẽ tiến hành đấu thầu 5 khu nhà ở tập trung nhưng cơ chế chính sách về việc này chưa có. Vì vậy ông kiến nghị cần có một nghị định linh hoạt của Chính phủ để xử lý vấn đề này.
Phát triển dự án phải hướng tới phục vụ người dân
Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, hiện nay phân khúc nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng.
Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, năm 2022, cả nước có 682 dự án với 301.967 căn hộ, dự án nhà ở xã hội có 150 dự án, 19.967 căn hộ. Do đó, phải có những giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp xây dựng phân khúc này, từ đó thúc đẩy nguồn vốn cho thị trường bất động sản.
NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục dành nguồn vốn cho các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở; tiết kiệm chi phí hoạt động để cho vay với lãi suất thấp hơn.
Nhìn chung, để phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững thì cần phải hướng tới phục vụ đa số người dân, đặc biệt là người có nhu cầu thực về nhà ở, hạn chế tình trạng đầu cơ, thổi giá, trục lợi.
