Điều tiết giá và dự trữ đủ xăng dầu
Đại diện cho Chính phủ giải trình cuối phiên chất vấn về lĩnh vực công thương sáng 16.3, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho biết có 2 bất cập chính trong ván đề xăng dầu là dự trữ, cung ứng và giá cả.
Về cung ứng, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, mặt hàng này vẫn phụ thuộc nhập khẩu, khi nguồn sản xuất trong nước mới được khoảng 13 triệu tấn xăng dầu 1 năm, khoảng 70% nhu cầu. Trong khi tổng nhu cầu khoảng 21 triệu tấn 1 năm.
Ngoài ra, nguồn dầu thô cho 2 nhà máy lọc dầu hiện vẫn phải nhập khẩu do khai thác trong nước cũng chưa đáp ứng được. Tuy nhiên, ông Thành khẳng định, dự trữ xăng dầu vừa qua đáp ứng được các nhu cầu điều hành, dự trữ.
Đối với tình trạng một số cửa hàng xăng dầu đóng cửa, ông Thành giải thích, do sản xuất của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất, ảnh hưởng tới nguồn cung trong nước.
Tuy nhiên, Phó thủ tướng thừa nhận nguyên nhân chính khiến các cửa hàng đóng cửa là do các kênh phân phối điều tiết chưa tốt, ảnh hưởng tới tâm lý người dân. “Phối hợp, điều phối giữa nhà phân phối cấp 1, 2 và 3 và các cửa hàng xăng dầu có vấn đề”, ông nêu.
Đối với giá xăng dầu, ông Thành nhấn mạnh, giá xăng dầu trong nước là theo giá cả thế giới; song với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà nước phải có các giải pháp điều tiết, kiểm soát giá.
Hướng phục vụ sản xuất trong nước- khoan dầu
Về giải pháp cho vấn đề xăng dầu, ông Thành cho hay, trước mắt Chính phủ đã chỉ đạo tăng sản xuất trong nước, tăng nhập khẩu để đảm bảo đủ lượng dự trữ xăng dầu trong 2 - 3 tháng.
Chính phủ cũng giao thanh tra, cơ quan pháp luật thanh, kiểm tra việc dự trữ đảm bảo đúng theo quy định cũng như việc đóng cửa "găm hàng" của các cửa hàng xăng dầu.
Đối với giá xăng dầu, ông Thành cho rằng, đây là mặt hàng phải kiểm soát, bình ổn giá. “Chúng ta bảo đảm cơ chế thị trường nhưng so sánh ảnh hưởng tới sản xuất, lạm phát, thì phương châm xử lý là cố gắng không để mặt hàng xăng dầu ảnh hưởng tới sản xuất, lạm phát. Chính phủ đã sử dụng Quỹ bình ổn giá, giảm phí và có nghị quyết báo cáo cấp thẩm quyền giảm thuế cho phù hợp. Trong trường hợp giá thế giới tiếp tục tăng, Chính phủ sẽ có cơ chế chính sách vào đối tượng để đảm bảo giá thành ổn định”, ông nói.
Về dài hạn, ông Thành cho biết, Chính phủ đã làm việc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, với phương châm "dứt khoát làm chủ nguồn xăng dầu sản xuất trong nước". Theo đó, Chính phủ quy hoạch phát triển thêm một nhà máy lọc dầu tại Vũng Tàu với sản lượng 10 triệu tấn/năm.
"Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã triển khai, cố gắng trong 10 tháng sẽ xong thủ tục đầu tư. Nếu có thêm 10 triệu, cộng 13 triệu hiện nay chúng ta có 23 triệu tấn, đủ nhu cầu trong nước. Đây là giải pháp dài hơi đang tiếp tục triển khai", ông Thành nói.
Bên cạnh đó, ông Thành cho biết, sẽ tăng việc khoan dầu và khai thác dầu thô, do lượng dầu thô khai thác hiện nay mới đáp ứng 50% nguyên liệu sản xuất xăng dầu.
"Vẫn còn một số bất cập trong điều hành khoan thăm dò. Vừa qua, Chính phủ đã làm việc trực tiếp với Tập đoàn Dầu khí để điều chỉnh cơ chế khi khoan dầu thì phục vụ trực tiếp sản xuất trong nước chứ không xuất khẩu nữa", ông Thành nhấn mạnh./.