Qua thanh tra nhận thấy việc đầu tư xây dựng các công trình thuộc Đề án nông thần mới xã Bà Điểm đã góp phần làm thay đổi hệ thống cơ sở hạ tầng trên địa bàn xã, từng bước đáp ứng được nhu cầu của người dân, đem lại nhiều ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Tuy nhiên, ngoài những kết quả đạt được, quá trình đầu tư, xây dựng các công trình còn tồn tại những hạn chế, thiếu sót.
Thanh tra TP HCM thanh tra toàn bộ các dự án đầu tư xây dựng công trình do Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã Bà Điểm làm chủ đầu tư từ năm 2013 – 2020.
Thứ nhất, Ban quản lý thực hiện quản lý, lưu trữ hồ sơ dự án không chặt chẽ, không liên tục, không đánh bút lục hồ sơ lưu, thiếu thành phần hồ sơ, một số hồ sơ không có bản chính lưu trữ tại đơn vị mà phải mượn từ các cơ quan, đơn vị khác để cung cấp cho Đoàn thanh tra, một số hồ sơ bị thất lạc làm ảnh hưởng tiến độ thanh tra.
Thứ hai, UBND xã Bà Điểm chưa lập thủ tục đề nghị các cơ quan chức năng cập nhật, chỉnh lý biến động trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, nhà ở của người dân (giảm diện tích) đối với phần diện tích đất đã tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng tại xã theo quy định.
Thứ ba, quá trình triển khai thực hiện dự án còn nhiều sai sót như: việc khảo sát, lập báo cáo kinh tế, kỹ thuật, báo cáo tiền khả thi chưa đánh giá hết thực tiễn những vấn đề phát sinh trong quá trình thi công, dẫn đến tình trạng nhiều công trình bị chậm tiến độ thi công thời gian dài do các yếu tố khách quan; việc xây dựng trụ sở các Văn phòng nhân dân ấp và Trạm y tế chưa phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Công trình Trạm y tế xã Bà Điểm xây dựng chưa phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Trong đó, Ban quản lý không thực hiện khảo sát địa hình, khảo sát địa chất khi thực hiện xây dựng trụ sở các Văn phòng nhân dân ấp, chưa đảm bảo thành phần hồ sơ theo quy định; chưa thực hiện thanh lý vật tư thu hồi khi tháo dỡ công trình trụ sở ấp Hưng Lân, Tiền Lân và Bắc Lân; chỉ định Công ty TNHH Tư vấn Giám sát thi công Việt Thắng là đơn vị tư vấn giám sát thi công công trình xây dựng xây dựng Trụ sở Văn phòng ấp Hưng Lân khi chưa có chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng; xây dựng Trạm y tế xã chưa đúng quy chuẩn quy định, chưa thực hiện đánh giá tác động môi trường, chưa xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường, chưa được Công an TP HCM thẩm duyệt nghiệm thu công tác phòng cháy, chữa cháy trước khi đưa vào sử dụng.
Đồng thời, Ban quản lý đã phê duyệt kinh phí thực hiện công trình xây dựng văn phòng ấp kết hợp với tụ điểm sinh hoạt văn hóa ấp Đông Lân vượt quá giá trị vốn đã được UBND thành phố phê duyệt; phê duyệt hồ sơ dự toán chi phí xây dựng công trình chưa phù hợp dẫn đến việc xác định Chi phí tư vấn đầu tư xây dựng trong tổng Dự toán xây dựng công trình cao hơn quy định; chưa trình Phòng Quản lý đô thị thẩm định khi điều chỉnh dự toán công trình nâng cấp, sửa chữa đường Bà Điểm 6 theo quy định; tách “Chi phí giám sát đánh giá đầu tư” ngoài Chi phí quản lý dự án; việc đầu tư các trang thiết bị văn phòng tại trụ sở Văn phòng các ấp không có thuyết minh cơ sở pháp lý để thực hiện đầu tư theo quy định; nghiệm thu không đúng hiện trạng công trình, có tình trạng đơn vị thi công không thực hiện 10m vỉa hè, thi công thiếu 3m đường (đường Bùi Văn Thủ); chậm lập hồ sơ quyết toán theo quy định; thanh toán tiền cho các đơn vị thi công khi chưa có hoá đơn tài chính hoặc các đơn vị thi công xuất hóa đơn tài chính không đúng thời điểm.
Thêm vào đó, Ban quản lý còn thiếu kiểm tra, giám sát, để tình trạng đơn vị thi công (Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Anh Hoàng) chuyển nhượng cho nhà thầu khác phần công việc thuộc gói thầu thi công công trình nâng cấp, sửa chữa đường Bắc Lân 2; thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra tình trạng người dân hiến đất làm đường sau đó che chắn lại và sử dụng làm sân trong nhà, tự ý che, lấp hố trồng cây, che lấp hố ga thoát nước để làm mặt bằng buôn bán.
Để xảy ra những sai phạm trên, trách nhiệm thuộc về Trưởng Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã Bà Điểm, Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Hóc Môn, Trưởng phòng Tài chính huyện Hóc Môn, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn phụ trách lĩnh vực, Chủ tịch UBND huyện và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong thời kỳ phát sinh vụ việc.
Căn cứ vào Kết luận thanh tra, Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi đã có văn bản kết luận số 9113/VP-NCPC ngày 24/10/2022.
Trên cơ sở Kết luận thanh tra, UBND TP HCM giao Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn chỉ đạo Trưởng Ban quản lý – Chủ tịch UBND xã Bà Điểm chấn chỉnh, khắc phục các sai phạm, thiếu sót như nêu trên, rút kinh nghiệm và tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các công trình đầu tư xây dựng trên địa bàn xã; khẩn trương lập thủ tục đề nghị các cơ quan chức năng cập nhật, chỉnh lý biến động trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, nhà ở của người dân đối với phần diện tích đất đã tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình nông thôn mới tại xã theo quy định của Luật Đất đai; chấm dứt tình trạng xây dựng trụ sở không đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.; khẩn trương lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình và hoàn thành dứt điểm việc thanh quyết toán công trình thuộc Đề án xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020, trong đó chú ý xác định lại các chi phí đầu tư xây dựng theo đúng quy định. UBND thành phố yêu cầu các đơn vị chủ trì tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan đến những sai phạm trên theo thẩm quyền quản lý, tuỳ theo tính chất, mức độ sai phạm mà có hình thức xử lý hoặc đề xuất xử lý phù hợp.
Sở Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với UBND huyện Hóc Môn, Sở Xây dựng xem xét xử lý đối với Công ty TNHH Thương mại – Xây dựng Anh Hoàng đã có hành vi chuyển nhượng cho nhà thầu khác phần công việc thuộc gói thầu thi công công trình nâng cấp, sửa chữa đường Bắc Lân 2; Công ty TNHH tư vấn giám sát thi công Việt Thắng (đơn vị tư vấn quản lý dự án) và Công ty TNHH Thiết kế xây dựng thương mại Thái Bình Dương (đơn vị tư vấn giám sát công trình) đã có hành vi không thực hiện giám sát thi công theo quy định đối với công trình nâng cấp, sửa chữa đường Bắc Lân 2.
Ngoài ra, yêu cầu Cục thuế TP HCM kiểm tra, rà soát, xử lý theo quy định pháp luật đối với các đơn vị chậm lập hóa đơn tài chính, lập hóa đơn tài chính gộp cho nhiều đợt mua hàng hoặc nhiều công trình khác nhau đối với các công trình do Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã Bà Điểm làm chủ đầu tư; chỉ đạo các Chi cục thuế quận, huyện chú trọng công tác kiểm tra việc lập hóa đơn tài chính, đảm bảo hóa đơn tài chính được lập đúng thời điểm quy định.
Các đơn vị nêu trên thực hiện theo chỉ đạo và báo cáo kết quả cho UBND thành phố và Thanh tra thành phố trong 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản kết luận số 9113/VP-NCPC ngày 24/10/2022 của Chủ tịch UBND thành phố.
