Cụ thể, từ đầu năm 2021 đến nay, doanh thu vận tải hành khách 5 tháng sụt giảm mạnh, chỉ bằng 51,4% so với cùng kỳ 2020. Theo đó, các chỉ tiêu vận tải hành khách đều giảm nghiêm trọng như lượt hành khách lên tàu thực hiện được 1.147.813 lượt, bằng 64,6% so với cùng kỳ. Doanh thu hành khách đạt hơn 400 tỷ đồng, bằng 51,4%.
Riêng trong tháng 5/2021, cũng là tháng cao điểm của đợt dịch thứ 4 bùng phát mạnh trên nhiều tỉnh thành, hành khách lên tàu đạt 132.300 lượt, chỉ bằng 48,4% so với cùng kỳ; doanh thu hành khách 44,7 tỷ đồng (bằng 55,4%). Dự báo, trong tháng 6/2021, doanh thu khó có thể tiến triển.
Theo lãnh đạo VNR, nguyên nhân chủ yếu của thực trạng trên là do dịch COVID-19 bùng phát, một số địa phương bị ảnh hưởng nặng nề, có số ca nhiễm dịch lớn, có ổ dịch phức tạp và đã tiến hành giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15/CT-TTg và Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ như: Bắc Ninh, Bắc Giang, Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM).
Một số địa phương bị ảnh hưởng nặng nề, có số ca nhiễm dịch lớn, có ổ dịch phức tạp đã tiến hành giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15 và Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ như Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, TP HCM…
Cùng đó, nhiều địa phương quy định hạn chế đón, trả khách đến từ các địa phương đang có dịch và người về từ các vùng dịch phải thực hiện cách ly từ 14 đến 21 ngày. Thực hiện các quy định phòng dịch này, người dân hạn chế đi lại, ngành đường sắt phải cắt giảm nhiều tàu khách, vì vậy lượng khách đi tàu sụt giảm nghiêm trọng.
Cũng do dịch bùng phát đợt 4 vào dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5, nên đã có 11.383 vé bị trả lại với doanh thu bị trả lại xấp xỉ 4 tỷ đồng.
Dự báo doanh thu tháng 6 cũng khó có thể tiến triển. So sánh thời điểm trước dịch, doanh thu của "ông trùm" ngành đường sắt đạt 4.619 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2019. Nghĩa là, sau 2 năm Covid, doanh thu sụt giảm gần 10 lần.
Trước đó, do dịch Covid-19 bùng phát đúng dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu, ngành đường sắt đã hoàn tiền trả vé cho hành khách tại các ga sau 90 ngày bảo lưu. Hành khách sụt giảm, tình trạng trả lại vé tàu liên tục khiến lãnh đạo ngành đường sắt không khỏi lo lắng. Ngành đường sắt đã phải cắt giảm nhiều đoàn tàu khách, để giảm chi phí và cắt lỗ.
Hiện tại, ngành đường sắt có 393 đoàn tàu bị cắt giảm, gồm: tàu Thống Nhất (38 đoàn) và tàu khách địa phương (355 đoàn). Như vậy, trên toàn mạng lưới đường sắt, tàu khách chỉ chạy duy nhất 1 đôi tàu Thống Nhất là SE7 và SE8, còn tàu địa phương không hoạt động.
