Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về hai Luật

Sáng 29/11, tại Phủ Chủ tịch, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về hai Luật đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 2, bao gồm: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê. 

Cập nhật các chỉ tiêu thống kê về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu

Sau hơn 5 năm thực hiện, Luật Thống kê năm 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, Luật cũng bộc lộ một số quy định không còn phù hợp với thực tiễn, như: Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia ban hành kèm theo Luật Thống kê năm 2015 thiếu các chỉ tiêu phản ánh, đánh giá thực hiện các nội dung của Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030; chính sách về phát triển bền vững; Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư…

Luật chưa quy định quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước (GDP) và chỉ tiêu Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP) và việc rà soát về việc đánh giá lại quy mô GDP; Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia còn thiếu một số lĩnh vực quan trọng như bảo vệ môi trường; biến đổi khí hậu…

2

Ông Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước phát biểu tại buổi họp báo

Chính vì vậy, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê sửa đổi, bổ sung một số nội dung quan trọng như: Giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành và địa phương xây dựng, trình Chính phủ ban hành nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;

Giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành và địa phương định kỳ 5 năm, rà soát quy mô tổng sản phẩm trong nước báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội xem xét, quyết định về việc đánh giá lại quy mô tổng sản phẩm trong nước; Sửa đổi, bổ sung quy định thẩm quyền công bố thông tin thống kê của người đứng đầu cơ quan thống kê cấp tỉnh đối với thông tin thống kê của chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh là phân tổ của chỉ tiêu thống kê quốc gia.

Đặc biệt, danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia đã cập nhật, quy định các chỉ tiêu thống kê về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu; các chỉ tiêu thống kê phản ánh liên kết vùng và nhóm yếu thế như: Môi trường và biến đổi khí hậu; vùng, liên kết vùng; trẻ em.

Giải quyết các vấn đề cấp bạch phát sinh do dịch bệnh, thiên tai

Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự được sửa đổi nhằm ứng yêu cầu, bảo đảm đúng lộ trình thực hiện các cam kết trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định CPTPP) đối với Việt Nam; thể chế hóa chủ trương của Đảng, thực hiện quy định của pháp luật về việc tất cả các công an xã đã được tổ chức chính quy, đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự xã hội, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh Covid - 19 đang diễn ra phức tạp.

3

Toàn cảnh buổi họp báo

Bên cạnh đó, trước tình hình thiên tai lũ lụt nghiêm trọng xảy ra ở một số địa phương thời gian qua và diễn biến phức tạp của đại dịch Covid - 19 hiện nay, nhất là trong bối cảnh thực hiện triệt để việc giãn cách, cách ly, việc khởi tố, điều tra, truy tố nhiều vụ việc, vụ án hình sự gặp khó khăn, bị trì hoãn do không thể tiến hành được các hoạt động tố tụng, như: không thể phúc cung, lấy lời khai, tiến hành đổi chất, tiến hành các thủ tục để trợ giúp pháp lý, bảo đảm sự tham gia của người bào chữa cho các đối tượng theo luật định; không thể yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp, trưng cầu giám định hoặc yêu cầu định giá tài sản. Viện Kiểm sát cũng không thể ra quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung hoặc đình chỉ vụ án vì không có căn cứ. Nhiều vụ án, vụ việc phải gia hạn thời hạn giải quyết, tuy nhiên, vẫn có khả năng không thể hoàn thành hồ sơ và các thủ tục tó xét, quyết định việc khởi tố, ra kết luận điều tra hoặc quyết định việc truy tố tụng trong thời hạn luật định…

Vì vậy, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự gồm 2 Điều. Trong đó, sửa đổi, bổ sung Khoản 1 Điều 148, Khoản 1 Điều 229, Khoản 1 Điều 247 BLTTHS theo hướng bổ sung căn cứ tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh”.

Việc bổ sung căn cứ tạm đình chỉ này sẽ tạo cơ sở pháp lý để giải quyết những khó khăn, vướng mắc cấp bách từ thực tiễn hiện nay cũng như khả năng phát sinh trong thời gian tới; bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền công dân trong các trường hợp này, bởi sẽ có căn cứ pháp luật cho phép: khi không thể tiến hành được các hoạt động tố tụng thì cơ quan tiến hành tố tụng được tạm đình chỉ và không tiếp tục áp dụng biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế đối với người bị buộc tội; đồng thời, tạo cơ chế tố tụng để các cơ quan tiếp tục theo dõi, quản lý được vụ án, vụ việc tạm đình chỉ theo quy định của pháp luật; kiểm soát tội phạm; đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm; tránh được việc để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm, người phạm tội.

Ngoài ra, tại Khoản 1, Điều 1, Luật Sửa đổi, bổ sung Khoản 3 Điều 146 theo hướng bổ sung trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm đối với Công an xã (tương đương với trách nhiệm của Công an phường, thị trấn, đồn Công an). Tại các Khoản 2, 5 và 6 Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 148 theo hướng bổ sung căn cứ tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh mà cơ quan có thẩm quyền giải quyết không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án…