Sự nghiệp và nền tảng gia đình
Sinh năm 1986 tại Bangkok, bà Paetongtarn Shinawatra lớn lên trong một gia đình có truyền thống chính trị. Cha bà, ông Thaksin Shinawatra, từng là một trong những thủ tướng được yêu mến nhất trong lịch sử Thái Lan, với hai nhiệm kỳ lãnh đạo từ năm 2001 đến 2006 trước khi bị lật đổ trong cuộc đảo chính. Mẹ của bà, bà Potjaman Shinawatra, cũng là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong giới chính trị và kinh doanh.
Bà Paetongtarn được gọi bằng biệt danh "Ung Ing". Bà có một người anh trai, Oak-Panthongtae, hơn bà 6 tuổi, và một người chị gái, Aim-Pintongta, hơn bà 4 tuổi. Cả hai anh chị bà đều đã góp mặt vào hoạt động kinh doanh và chính trị của gia đình. Ngay từ khi còn nhỏ, bà Paetongtarn đã chứng kiến sự thăng trầm của gia đình trên chính trường, điều này tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp chính trị của bà sau này.
Sự nghiệp ban đầu
Bà tốt nghiệp cử nhân Khoa học Chính trị tại Đại học Chulalongkorn, một trong những trường đại học danh tiếng nhất của Thái Lan, và tiếp tục theo học ngành quản trị khách sạn Quốc tế tại Đại học Surrey, Anh.
Sau khi hoàn thành học vấn, bà Paetongtarn trở về Thái Lan và tham gia vào hoạt động kinh doanh của gia đình, trở thành cổ đông lớn nhất tại Công ty bất động sản SC Asset và thành viên Hội đồng quản trị Thaicom Foundation.
Sự nghiệp kinh doanh của bà Paetongtarn khá thành công nhưng chính trường luôn là lĩnh vực thu hút bà. Vào năm 2021, bà chính thức gia nhập chính trường tại một cuộc họp của đảng Pheu Thai vào tháng 10/2021. Đảng này khi đó bổ nhiệm bà Paethongtan làm người đứng đầu Ủy ban Tư vấn Đổi mới và Hòa nhập. Kể từ sau đó có rất nhiều đồn đoán về việc bà Paetongtarn sẽ ra tranh cử thủ tướng Thái Lan.
Con đường trở thành Thủ tướng
Trong cuộc tổng tuyển cử năm 2023, Paetongtarn là một trong ba ứng viên thủ tướng của đảng Pheu Thai. Dù đang mang thai sắp sinh, bà vẫn tích cực tham gia vào chiến dịch tranh cử, điều này đã khiến cử tri vô cùng ngưỡng mộ và gọi bà là "công chúa nhà Shinawatra".
Đảng Pheu Thai đã về nhì trong cuộc bầu cử. Tuy nhiên, sau khi ứng viên thủ tướng Pita Limjaroenrat của đảng Move Forward bị Quốc hội Thái Lan tước tư cách, đảng này đã dẫn dắt liên minh 11 đảng để thành lập chính phủ mới.
Ban đầu, ông Srettha Thavisin được bầu làm thủ tướng, nhưng sau gần một năm cầm quyền, ông bị Tòa án Hiến pháp Thái Lan tuyên bố bãi nhiệm Thủ tướng Srettha Thavisin vì đã bổ nhiệm một cựu luật sư từng ngồi tù vào nội các.
Đến sáng 16/8, Quốc hội Thái Lan đã triệu tập cuộc họp để bỏ phiếu bầu thủ tướng mới của nước này. Theo đó, bà Paetongtarn Shinawatra được bầu làm thủ tướng tiếp theo của Thái Lan.
Với 319 phiếu bầu tại Hạ viện, bà chính thức trở thành nữ thủ tướng thứ hai và là thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử Thái Lan.
Thách thức và nhiệm vụ phía trước
Bà Paetongtarn trở thành thủ tướng trong bối cảnh Thái Lan đang đối mặt với nhiều thách thức. Nền kinh tế Thái Lan đang phục hồi sau đại dịch COVID-19, với tốc độ tăng trưởng chậm và bất ổn chính trị gia tăng do các cuộc đảo chính trong quá khứ.
Bà Paetongtarn sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ vực dậy nền kinh tế, cải thiện sinh kế của người dân, và duy trì sự ổn định chính trị. Bên cạnh đó, bà Paetongtarn cũng sẽ phải đối mặt với áp lực từ cả trong và ngoài đảng Pheu Thai.
Những người ủng hộ bà Paetongtarn kỳ vọng rằng tân thủ tướng sẽ mang lại một làn gió mới cho chính trị Thái Lan, nhưng cũng có những lo ngại về khả năng của bà trong việc điều hành một quốc gia đang đối mặt với nhiều vấn đề.
Bà Paetongtarn chưa từng giữ một vị trí trong chính phủ trước đây, và điều này có thể làm dấy lên những nghi ngờ về khả năng lãnh đạo của bà.
Tầm ảnh hưởng của gia tộc Shinawatra
Gia tộc Shinawatra từ lâu đã là một thế lực chính trị lớn ở Thái Lan. Ông Thaksin không chỉ là một trong những thủ tướng được yêu mến nhất mà còn là người sáng lập đảng Thai Rak Thai, tiền thân của đảng Pheu Thai.
Dưới sự lãnh đạo của ông, Thái Lan đã trải qua một giai đoạn phát triển kinh tế mạnh mẽ, với nhiều chính sách hướng tới người nghèo và nông dân, giúp ông giành được sự ủng hộ rộng rãi từ các cử tri ở vùng nông thôn.
Ông Thaksin tự nguyện trở về Thái Lan vào năm 2023 và chấp hành toàn bộ bản án về các cáo buộc liên quan đến tham nhũng, nhưng thụ án trong một bệnh viện thay vì ở tù vì lý do sức khỏe. Tháng 2/2024, ông được ân xá cho hưởng án treo vì tuổi cao và có bệnh. Dù đã rời chính trường, tầm ảnh hưởng của ông vẫn rất lớn, và điều này đã góp phần giúp con gái ông, Paetongtarn, giành được vị trí thủ tướng.
Bà Yingluck Shinawatra, cô ruột của bà Paetongtarn, cũng là nữ thủ tướng đầu tiên của Thái Lan, nhưng bà cũng gặp phải số phận tương tự khi bị lật đổ trong một cuộc đảo chính vào năm 2014.
Sự trở lại của gia tộc Shinawatra với bà Paetongtarn làm thủ tướng là một minh chứng cho sự bền vững của tầm ảnh hưởng chính trị của gia tộc này.
Tương lai của bà Paetongtarn Shinawatra
Việc bà Paetongtarn trở thành thủ tướng cho thấy quyền lực của đảng Pheu Thai và gia tộc Shinawatra vẫn rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, bà sẽ phải đối mặt với nhiều áp lực và thử thách trong việc đưa đất nước vượt qua khủng hoảng kinh tế và duy trì sự ổn định chính trị.
Một trong những ưu tiên của bà Paetongtarn sẽ là thực hiện các chính sách kinh tế của Pheu Thai, bao gồm việc cải thiện sinh kế của người dân và thúc đẩy sự phục hồi kinh tế. Bà cũng sẽ phải đối mặt với việc giữ vững liên minh cầm quyền và đảm bảo sự ổn định chính trị trong bối cảnh những căng thẳng và bất ổn vẫn còn hiện hữu.
Những người ủng hộ bà Paetongtarn hy vọng rằng bà sẽ tiếp tục di sản của gia tộc Shinawatra và mang lại một tương lai tươi sáng cho Thái Lan. Tuy nhiên, để đạt được điều này, bà sẽ cần phải vượt qua nhiều thách thức và chứng minh khả năng lãnh đạo của mình trong một thời điểm đầy biến động của đất nước.