Tại buổi làm việc thứ nhất của Hội nghị Điều phối viên quốc gia Hiệp định hợp tác vùng Châu Á Thái Bình Dương (Hiệp định RCA) lần thứ 44 vào ngày 19/3 theo hình thức trực tiếp và online, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, cho biết “Với vai trò là chủ tịch luân phiên vào năm 2022, Việt Nam sẽ thúc đẩy các dự án hợp tác trong khuôn khổ RCA để đưa các ứng dụng KH&CN hạt nhân vào cuộc sống và thúc đẩy các hợp tác về năng lượng nguyên tử trong khu vực”.
Là Hiệp định liên Chính phủ của các nước khu vực Châu Á Thái Bình Dương về hợp tác đưa ứng dụng KH&CN vào phát triển kinh tế - xã hội dưới sự điều hành và tài trợ của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), sau 50 năm, Hiệp định RCA quy tụ 22 quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam. Đảm trách việc điều phối và kết nối các nguồn lực, RCA đã triển khai và giám sát các dự án KH&CN nhằm giải quyết những vấn đề kinh tế xã hội của những quốc gia thành viên, đặc biệt là đánh giá không phá hủy trong công nghiệp, đột biến tạo giống cây trồng trong nông nghiệp và điều trị ung thư trong y học hạt nhân… Nhiều kết quả thu được từ các dự án này đã đem đến những tác động trực tiếp đến xã hội, ví dụ thúc đẩy chất lượng điều trị các bệnh ung thư, gia tăng số lượng bệnh nhân ung thư được điều trị bằng dược chất phóng xạ từ các cơ sở nội địa lên 121%, tăng tỉ lệ bệnh nhân ung thư sống sót sau điều trị từ 41% vào năm 2000 lên 55% vào năm 2022 ( y học hạt nhân), theo báo cáo tổng kết. Đáng quý hơn, những dự án này còn đem đến những tác động dài hạn như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường hệ thống cơ sở vật chất về các lĩnh vực này của các nước tham gia. Tại phiên khai mạc, TS. Rafael Mariano Grossi, Tổng giám đốc IAEA, đã lưu ý đến những giá trị rõ nét mà các dự án trong khuôn khổ Hiệp định RCA đạt được trong 50 năm qua.
Chuẩn bị cho những năm tiếp theo, TS. Trần Chí Thành cho biết, hoạt động của RCA sẽ “tiếp tục tập trung vào những tác động kinh tế xã hội của những chương trình RCA, thi hành chiến lược trung hạn RCA 2024-2025, chuẩn bị cho chương trình học bổng RCA để đào tạo nguồn nhân lực…” Các kế hoạch phát triển Hiệp định RCA sẽ được trình bày tại lễ kỷ niệm 50 năm RCA và Hội nghị cấp bộ trưởng, dự kiến diễn ra vào tháng 9/2022 tại Viên, Áo.
