Sau gần 20 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, nhiều điểm nghẽn trong phát triển kinh tế-xã hội đã được khơi thông và đạt những kết quả quan trọng.
Tuy nhiên đến nay, phát triển kinh tế-xã hội của vùng vẫn còn những hạn chế, gặp nhiều khó khăn, thách thức và chưa tương xứng với tiềm năng.
Chính vì vậy, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW với mục tiêu đến năm 2030, Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ trở thành vùng phát triển năng động, nhanh và bền vững, mạnh về kinh tế biển, có kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, hiện đại. Tầm nhìn đến năm 2045, vùng phát triển nhanh và bền vững, có một số trung tâm công nghiệp, dịch vụ, hợp tác quốc tế lớn ngang tầm khu vực châu Á với các khu kinh tế ven biển hiện đại.
Khai thác hợp lý tiềm năng và lợi thế
Phát biểu tại họp báo thông tin về Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW sáng 1/2, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết kinh tế vùng ghi nhận tăng trưởng bình quân 7,3%/năm (giai đoạn 2005-2020) và cao hơn mức trung bình cả nước. Quy mô kinh tế của vùng năm 2020 (theo giá hiện hành) đã tăng gấp 9,1 lần so với năm 2004 cùng với đó cơ cấu kinh tế đang chuyển dịch dần theo hướng dịch vụ và công nghiệp là chủ đạo.
Trên cơ sở đó, thu ngân sách trong vùng ghi nhận mức tăng khá đồng thời một số địa phương đã cân đối được ngân sách và có điều tiết về Trung ương. Điều đáng nói, kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, nhất là hạ tầng giao thông và đô thị từng bước được cải thiện. Nhờ đó, an sinh xã hội được bảo đảm, tỷ lệ hộ nghèo giảm khá nhanh và trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm, quốc phòng-an ninh được giữ vững.
Song bên cạnh đó, Thứ trưởng Trần Duy Đông cho rằng tiềm năng và lợi thế của vùng, nhất là kinh tế biển của cả vùng còn chưa được khai thác hợp lý và phát huy hiệu quả. Trên thực tế, quy mô kinh tế vùng còn nhỏ, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân đầu người thấp. Tăng trưởng kinh tế trong khu vực chưa thực sự bền vững, chất lượng và năng lực cạnh tranh chưa cao cũng như cơ cấu kinh tế chuyển dịch còn chậm, chưa có đột phá.
Thứ trưởng cho rằng những hạn chế, bất cập trên cần được sớm khắc phục và để làm được những điều này, phải có sự đổi mới tư duy và đột phá về phát triển. Thêm vào đó là sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhận thức và hành động.
Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW, Chính phủ đã khẩn trương ban hành Nghị quyết số 168/NQ-CP về Chương trình hành động với 34 nhiệm vụ cụ thể và 11 dự án đầu tư hạ tầng giao thông kết nối, phân công cho các bộ, ngành triển khai thực hiện, có lộ trình thời gian.
Chương trình đã đưa ra nhiều điểm mới, có tính đột phá trong phát triển của vùng, nhất là về định hướng phát triển, giải pháp rõ ràng, nhiệm vụ cụ thể gắn với một số chủ trương lớn về xây dựng cơ chế chính sách đặc thù. Đây sẽ là cơ sở và cơ hội cho vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ phát triển trong giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2045.
Hội nghị “ba trong một”
Nhằm sớm đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được Thủ tướng Chính phủ giao phối hợp với các bộ ngành, địa phương tổ chức Hội nghị công bố Chương trình hành động của Chính phủ.
Với chủ đề “Liên kết - Đột phá từ kinh tế biển - Phát triển nhanh và bền vững,” Hội nghị sẽ được tổ chức tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, dự kiến vào ngày 5/2, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các hiệp hội doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết đây là hội nghị “ba trong một,” được tổ chức không chỉ với mục đích công bố Chương trình hành động của Chính phủ mà còn cụ thể hóa Nghị quyết bằng các nguồn lực triển khai thực hiện cụ thể, thông qua hình thức xúc tiến đầu tư, kêu gọi sự quan tâm của các nhà đầu tư, hiệp hội doanh nghiệp trong nước và quốc tế, các đối tác phát triển trong việc đồng hành với Chính phủ trong triển khai các chương trình, dự án đầu tư có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế-xã hội của vùng.
Bên cạnh đó, Triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề “Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ: Liên kết - Đột phá từ kinh tế biển - Phát triển nhanh và bền vững” cũng được tổ chức trong ngày 5/2. Mục đích nhằm giới thiệu vẻ đẹp của vùng đất, con người và các thành tựu phát triển kinh tế-xã hội của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, khắc họa những nét đẹp tiêu biểu tình yêu quê hương, đất nước thông qua các hình ảnh về sản xuất, đời sống văn hóa, tinh thần, đậm đà bản sắc văn hóa các dân tộc của vùng.
Theo Thứ trưởng, hội nghị là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của vùng. Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại, đặc biệt là chiến lược phát triển bền vững về kinh tế biển.
Mặt khác, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức hội nghị sẽ góp phần tạo sự thống nhất cao, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, quyết tâm chính trị và đổi mới tư duy của các cấp, ngành về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của vùng, từ đó tạo sự thống nhất trong hành động, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết.
“Hội nghị Xúc tiến đầu tư được tổ chức song song có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc huy động nguồn lực cho phát triển cơ sở hạ tầng, thúc đẩy đầu tư, sản xuất-kinh doanh của toàn vùng. Đây chính là những hành động cụ thể, điều kiện tiên quyết để các kế hoạch, mục tiêu chiến lược đặt ra tại Nghị quyết số 26-NQ/TW được hiện thực hóa,” Thứ trưởng Trần Duy Đông nói.
Dự kiến tại hội nghị, lễ trao thỏa thuận hợp tác về phát triển bền vững vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư với các đối tác phát triển cũng như việc ký kết các biên bản ghi nhớ, trao giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ được thực hiện./.
Để thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, Chính phủ đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:
- Công tác quán triệt, tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong xây dựng, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị;
- Hoàn thiện thể chế, chính sách và đẩy mạnh phát triển liên kết vùng;
- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế biển;
- Phát triển mạnh hệ thống đô thị, nhất là hệ thống đô thị ven biển; đẩy mạnh đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội vùng, nhất là hạ tầng giao thông;
- Quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, nhất là tài nguyên biển, đảo và rừng; bảo vệ môi trường, nhất là môi trường biển; nâng cao khả năng ứng phó với thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu;
- Phát triển toàn diện văn hoá - xã hội vùng;
- Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại;
- Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân trong vùng.