Qua thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) tại huyện Cô Tô, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Quảng Ninh chỉ rõ, công tác quản lý đất đai tại thị trấn Cô Tô và các xã chưa chặt chẽ; để nhiều hộ dân tự ý chuyển mục đích SDĐ từ đất nông nghiệp sang xây dựng các công trình kinh doanh dịch vụ du lịch và làm bãi tập kết vật liệu xây dựng trái phép, nhưng không được phát hiện, xử lý kịp thời.
Nhiều hộ dân tại xã Đồng Tiến sử dụng đất nông nghiệp để làm bãi tập kết vật liệu xây dựng trái phép
Theo đó, UBND huyện Cô Tô có 3 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 1 thị trấn và 2 xã. Qua kiểm tra 20 GCNQSDĐ đã cấp cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thị trấn Cô Tô, cho thấy, quá trình thẩm định, lấy phiếu ý kiến khu dân cư, kiểm tra hiện trạng đều được thực hiện trước khi tiếp nhận hồ sơ.
Bản đồ địa chính đã được thành lập và bàn giao cho địa phương quản lý từ tháng 12/2017, nhưng từ năm 2018 đến thời điểm thanh tra, 100% GCNQSDĐ đã cấp ghi không đúng số thửa, số tờ bản đồ địa chính. Tính sai thời hạn sử dụng đối với diện tích đất nông nghiệp đã cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân.
Qua kiểm tra hiện trạng, đoàn thanh tra phát hiện một số hộ gia đình, cá nhân đã tự ý chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp, xây dựng công trình để ở và kinh doanh dịch vụ du lịch (homestay) không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Ngoài ra, tại khu quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 điểm dân cư tự xây, khu 2 và khu 4, thị trấn Cô Tô, năm 2015, UBND huyện Cô Tô đã giao đất cho 6 hộ gia đình, cá nhân nhưng không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013.
Những năm gần đầy, các khu du lịch tại huyện đảo Cô Tô xây dựng ồ oạt dẫn đến nguy cơ phá vỡ quy hoạch của địa phương
Tiến hành kiểm tra 20 hồ sơ cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn xã Đồng Tiến, Sở TN&MT chỉ rõ, bản đồ địa chính đã được thành lập và bàn giao cho địa phương quản lý từ tháng 12/2017, nhưng từ năm 2018 đến thời điểm thanh tra, 100% GCNQSDĐ đã cấp ghi không đúng số thửa, số tờ bản đồ địa chính; 100% GCNQSDĐ cấp lần đầu tính sai thời hạn sử dụng đất nông nghiệp.
Kiểm tra hiện trạng cho thấy, một số hộ gia đình, cá nhân đã tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp, xây dựng công trình để ở, kinh doanh dịch vụ homestay và làm bãi tập kết vật liệu xây dựng. Chủ tịch UBND xã Đồng Tiến đã ban hành 4 quyết định xử phạt vi phạm hành chính; tuy nhiên, có 1 trường hợp chưa cung cấp được biên lai nộp phạt và 1 trường hợp chưa cung cấp được hồ sơ kèm theo.
Cụ thể, tại khu quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 điểm dân cư tự xây, thôn Nam Đồng, xã Đồng Tiến, có diện tích 3.080m2, gồm 20 ô đất; năm 2015, UBND huyện Cô Tô đã giao đất cho 19 gia đình, cá nhân nhưng không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.
Cùng với đó, có 13 trường hợp tại 2 xã Đồng Tiến và Thanh Lâm được UBND huyện Cô Tô cho thuê đất nuôi trồng thủy sản năm 2018, tuy nhiên, hợp đồng thuê đất đã ký không có giá đất cụ thể, không đúng quy định tại Thông tư 30 ngày 2/6/2014 của Bộ TN&MT.
Sở TN&MT đề nghị UBND huyện Cô Tô tăng cường hơn nữa công tác quản lý Nhà nước về đất đai; chỉ đạo, kiểm tra, rà soát, thu hồi 40 GCNQSDĐ đã được cấp cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn xã Đồng Tiến và thị trấn Cô Tô; ký lại các hợp đồng thuê đất nuôi trồng thủy sản theo đúng quy định.
Đồng thời, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, lấn chiếm đất đai, xây dựng công trình trái phép; tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong công tác quản lý đất đai, cấp GCNQSDĐ trên địa bàn xã Đồng Tiến và thị trấn Cô Tô trong thời gian qua.
