Trong khi đó, hai công trình nước sạch sinh hoạt tại xã Nà Chì và Khuôn Lùng, huyện Xín Mần được đầu tư từ năm 2019, đến nay vẫn chưa hoàn thành, đưa vào sử dụng khiến người dân bức xúc.
Mòn mỏi chờ nước sạch sinh hoạt
Người dân xã Khuôn Lùng lâu nay gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nước phục vụ sinh hoạt. Các hộ dân phải dẫn nước từ mạch nước nguồn trên núi về sử dụng. Do đó, nguồn nước không bảo đảm, không ổn định, nhất là vào mùa khô, tình trạng thiếu nước thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Vì vậy, việc đầu tư công trình nước tại xã là cần thiết và nhận được sự ủng hộ, đồng tình của người dân.
Ông Lèng Xuân Bằng, thôn Làng Thượng, xã Khuôn Lùng cho biết: “Năm 2019, khi nhà nước đầu tư xây dựng công trình nước sinh hoạt trên địa bàn xã, chúng tôi rất vui vì sẽ có nguồn nước sạch sinh hoạt ổn định. Tuy nhiên, đến nay sau gần 5 năm đầu tư, thi công, công trình vẫn chưa bàn giao và đưa vào sử dụng”.
Theo ý kiến của người dân địa phương, công trình trên dù chưa đưa vào sử dụng nhưng nhiều đoạn ống nước đã bị hư hỏng, đơn vị thi công khắc phục, nhưng qua một vài lần vận hành thử nghiệm, hệ thống ống nối liên tiếp bị bục và không cung cấp nước theo đúng yêu cầu.
Cùng chung nỗi niềm với dân Khuôn Lùng, người dân xã Nà Chì cũng bức xúc khi công trình nước sinh hoạt được đầu tư từ năm 2019 (thời gian thực hiện thi công là 12 tháng) đến nay vẫn chưa đưa vào vận hành.
Hiện trạng công trình nước sinh hoạt tại xã Nà Chì có nhiều hạng mục dang dở. Trong đó, hệ thống đường ống đã hư hỏng, bể chứa không có nước, hệ thống lọc, bể chứa đầu nguồn bị xuống cấp. Nguồn nước sau khi chảy từ hệ thống lọc qua bể chứa đã không chảy vào đường ống dẫn nước cung cấp cho các hộ dân mà chảy thẳng ra ruộng.
Bà Hoàng Thị Chân, thôn Phố, xã Nà Chì bức xúc, không hiểu lý do gì mà công trình nước vẫn chưa thể hoàn thiện. Trước đây, khi bắt đầu vận hành thử nghiệm thì nước “lúc có, lúc không”, giờ thì tắt hẳn, không có một giọt nước nào. Nhiều năm qua, các hộ dân ở trung tâm xã không được sử dụng nước sinh hoạt từ công trình. Vì không hoạt động nên hệ thống ống dẫn, van xả, trụ vòi, đồng hồ đo nước trở thành những vật dụng “trưng bày” trước cửa các hộ dân.
Việc nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng các công trình nước sinh hoạt ở huyện Xín Mần là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, sau thời gian dài thi công, các công trình nước sinh hoạt liên tục chậm tiến độ. Do đó, người dân các xã đã có ý kiến nhiều lần với chính quyền các cấp, chính quyền địa phương cũng đã báo cáo cấp trên, tuy nhiên, hai công trình đến thời điểm hiện tại vẫn chưa cấp nước cho người dân.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Khuôn Lùng Hoàng Thị Hưng cho biết, xã đã tích cực phối hợp chủ đầu tư và các bên liên quan đi kiểm tra hiện trạng công trình. Trên cơ sở đó, đề nghị chủ đầu tư và đơn vị thi công khắc phục. Tuy nhiên, đến nay công trình nước chưa thể bàn giao đưa vào sử dụng, người dân vẫn đang phải kéo nước từ các khe suối về sinh hoạt.
Sẽ đưa hai công trình vào vận hành trong quý III/2023
Được biết, hai công trình nước sạch tại xã Nà Chì và Khuôn Lùng do Trung tâm Nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Hà Giang làm chủ đầu tư. Công trình nước sinh hoạt tại xã Khuôn Lùng được phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình theo Quyết định số 1412 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang ngày 19/7/2019, tổng mức đầu tư hơn 7 tỷ đồng.
Công trình nhằm mục tiêu cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân thôn Nà Ràng, Làng Thượng, Trung Thành và trung tâm xã Khuôn Lùng.
Công trình nước sạch trung tâm xã Nà Chì được đầu tư theo Quyết định 1425, ngày 25/7/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang, tổng đầu tư hơn 6,7 tỷ đồng. Công trình cấp nước sinh hoạt cho người dân thôn Tân Sơn, Nà Chì, thôn Thọ và trung tâm xã Nà Chì.
Đây là hai công trình thuộc “Chương trình mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” sử dụng vốn vay Ngân hàng Thế giới có đối ứng của tỉnh. Theo thông tin từ chính quyền địa phương, hai công trình do Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế và Xây dựng Việt Hưng thi công. Dự kiến sau 12 tháng kể từ khi khởi công, 2 công trình sẽ đưa vào hoạt động nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành.
Trong phiên chất vấn, trả lời chất vấn giữa hai kỳ họp do Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Giang được tổ chức vào đầu tháng 6 vừa qua, đại biểu Sền Văn Bắc đã chất vấn Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về thực trạng hai công trình nước sinh hoạt tại Khuôn Lùng và Nà Chì.
Trả lời về vấn đề này, ông Hoàng Hải Lý, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Giang cho biết, nguyên nhân hai công trình nước sinh hoạt tại huyện Xín Mần chậm tiến độ là do thời gian triển khai công trình bắt đầu từ năm 2020, đúng vào thời điểm xảy ra dịch Covid-19, do đó việc triển khai các công trình không được thường xuyên, liên tục.
Bên cạnh đó, nguồn vốn đối ứng của tỉnh đối với hai công trình này cũng chưa đáp ứng đủ. Cùng với đó, ngay từ bước đầu triển khai, tại cơ sở không có sự phối hợp vào cuộc quyết liệt, đặc biệt là trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Đến tháng 9/2022, hai công trình đã cơ bản hoàn thành và đang chạy thử nghiệm. Ông Hoàng Hải Lý cho biết, khả năng công trình này sẽ hoàn thành và bàn giao đưa vào vận hành trong quý III năm nay.
Đối với câu hỏi, hai công trình có bảo đảm chất lượng thi công hay không, ông Hoàng Hải Lý, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Giang cho biết, chưa có cơ sở để đánh giá các công trình này chất lượng kém.
Hiện tại, công trình đang đưa vào vận hành thử nghiệm, chưa bàn giao nên chưa khẳng định là không hiệu quả. Và chắc chắn, công trình phải bảo đảm chất lượng thì mới bàn giao cho cơ sở vận hành.