VKSND Tối cao vừa truy tố ông Nguyễn Đức Chung (54 tuổi, cựu Chủ tịch Hà Nội) và 6 bị can khác liên quan vụ vi phạm quy định về đấu thầu gây thiệt hại hơn 26 tỷ đồng, thuộc gói thầu số hóa của Sở KH&ĐT Hà Nội.
Ông Nguyễn Đức Chung, khi còn là Chủ tịch UBND TP Hà Nội - Ảnh: internet.
Cáo trạng nêu trong các năm 2015 và 2016, Bùi Quang Huy (Tổng giám đốc Công ty Nhật Cường) 2 lần gửi email cho ông Chung qua địa chỉ chunghinhsu@... trước khi doanh nghiệp trúng 2 gói thầu của UBND Hà Nội.
2 email trước ngày đóng thầu
Theo cáo trạng, trong thời gian từ 2015-2018, Sở Kế hoạch - đầu tư Hà Nội làm chủ đầu tư thực hiện 3 gói thầu "số hóa hồ sơ đăng ký doanh nghiệp trên địa bàn thành phố".
Kết quả điều tra xác định trong quá trình triển khai 2 gói thầu số hóa năm 2016-2017 do liên danh công ty Nhật Cường - Đông Kinh thực hiện đã xảy ra nhiều sai phạm, vi phạm về đấu thầu trong việc lập hồ sơ mời thầu, tổ chức lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng kinh tế.
Cụ thể, tháng 12-2015, ông Nguyễn Đức Chung ký quyết định về dự toán thu chi ngân sách năm 2016 của thành phố, trong đó dự toán cho công tác số hóa gần 43 tỉ đồng.
Tiếp đó, bị can Nguyễn Tiến Học - phó Giám đốc Sở Kế hoạch-đầu tư, ký quyết định phê duyệt kế hoạch đấu thầu rộng rãi gói thầu "Số hóa hồ sơ đăng ký doanh nghiệp trên địa bàn thành phố". Có 6 đơn vị tham gia và dự kiến sở này sẽ mở thầu vào ngày 16-5-2016.
Tuy nhiên trước khi đóng thầu đúng một ngày, chiều tối 15-5, ông chủ Công ty Nhật Cường là Bùi Quang Huy đã gửi email cho ông Chung vào địa chỉ chunghinhsu@gmail.com đề xuất đương kim Chủ tịch Hà Nguyễn Đức Chung chỉ đạo lùi ngày đóng thầu thêm 2 tuần để giới thiệu một công ty tham gia đấu thầu.
Ngay sau khi nhận được "mật thư" trên từ ông chủ Nhật Cường, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung thời điểm đó đã 2 lần gọi điện chỉ đạo Nguyễn Văn Tứ - Giám đốc Sở Kế hoạch-đầu tư, đình chỉ gói thầu.
Trong khi ông Nguyễn Văn Tứ chủ trì cuộc họp giao ban ngày 16-5-2016, ông Chung tiếp tục gọi điện chỉ đạo dừng đấu thầu gói thầu số hóa năm 2016.
Ngay trong ngày 16-5, thông báo về việc tạm dừng triển khai lựa chọn nhà thầu gói thầu được gửi đến các nhà thầu.
Ngày 30/7/2016, Tổng giám đốc Nhật Cường tiếp tục gửi email cho ông Chung đề xuất cho dừng tất cả gói thầu số hóa ở thành phố để giao cho công ty này thực hiện và cho rằng nếu Hà Nội làm đơn lẻ sẽ không tích hợp được vào hệ thống dùng chung của thành phố.
Trong email, Huy còn nói rằng nếu thành phố giao mảng số hóa cho phía Nhật Cường thực hiện sẽ mang lại một khoản thu nhập cho công ty này. Huy cho rằng lúc đó, Nhật Cường đã độc quyền phân phối công nghệ số hóa ABBYY của Cộng hòa Liên bang Nga.
Hai ngày sau, theo chỉ đạo của đương kim Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Sở KH&ĐT và Nhật Cường Software của Bùi Quang Huy đã trao đổi về việc thực hiện thí điểm số hóa hồ sơ. Đến ngày 5/8/2016, ông Chung bút phê lên văn bản gửi lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông cùng ông Nguyễn Văn Tứ, đồng ý cho Nhật Cường làm thí điểm số hóa.
Công an khám xét cửa hàng Nhật Cường trên phố Lý Quốc Sư, Hà Nội tháng 9-2019 - Ảnh: internet.
Như vậy từ sự can thiệp của ông Chung vơi tư cách Chủ tịch TP, Công ty Nhật Cường đã được "dọn đường" để thực hiện thí điểm số hóa hồ sơ đăng ký doanh nghiệp.
Tiếp đó khi Sở Kế hoạch-đầu tư mời thầu trở lại, Bùi Quang Huy đã thống nhất với lãnh đạo Công ty Đông Kinh dùng thủ đoạn đưa "quân xanh" vào dự thầu để giúp Nhật Cường trúng thầu.
Tuy nhiên trên thực tế sau khi trúng thầu, Huy đã "bán cái" toàn bộ hai gói thầu cho Công ty Đông Kinh để hưởng lợi 19 tỉ đồng.
Hợp đồng khống với vợ ông Chung được ký thế nào?
VKS cáo buộc để trúng các gói thầu, Huy chỉ đạo Lê Duy Tuấn (Giám đốc kinh doanh Công ty Đông Kinh) đến gặp ông Tứ để đề xuất sở tạo điều kiện cho Nhật Cường tham gia, trúng thầu gói số hóa năm 2016.
Theo cáo trạng, ông Tứ ủng hộ và gọi điện cho cấp dưới Phạm Thị Thu Hường (cựu Chánh văn phòng) làm việc với Lê Duy Tuấn. Sau cuộc gặp, Sở KH&ĐT đã điều chỉnh các tiêu chuẩn đánh giá năng lực, kinh nghiệm và đưa vào hồ sơ những nội dung thống nhất với bị can Tuấn.
Ngày 2/12/2016, Sở KH&ĐT phát hành hồ sơ mời thầu đã sửa đổi. Sau đó, Tuấn thống nhất với Huy và Võ Việt Hùng (Giám đốc Công ty Đông Kinh) về việc nhờ hồ sơ pháp nhân của một số công ty làm “quân xanh”. Mục đích là tạo điều kiện cho liên danh Nhật Cường - Đông Kinh trúng thầu.
Theo chỉ đạo của Bùi Quang Huy, Tuấn còn phối hợp lập khống hợp đồng cung cấp, triển khai phần mềm ERP ngày 28/12/2015 giữa Nhật Cường và Công ty TNHH Thương mại Minh Hoa (đại diện ký là bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa, vợ của ông Chung) để đưa vào hồ sơ năng lực dự thầu.
Khi Sở KH&ĐT đề nghị làm rõ hợp đồng ký với phía Minh Hoa, Công ty Nhật Cường hồi đáp rằng phần mềm ERP áp dụng công nghệ số hóa, bóc tách thông tin tự động. Từ đó, Sở này thông báo liên danh do Bùi Quang Huy tạo lập đáp ứng tiêu chuẩn gói thầu.
Tháng 12/2016, Phó giám đốc Sở KH&ĐT Phạm Văn Khương cùng Bùi Quang Huy và Võ Việt Hùng ký hợp đồng số hóa dữ liệu doanh nghiệp trị giá gần 43 tỷ đồng. Ngay sau đó, bị can Huy chuyển nhượng 100% hợp đồng cho đối tác Đông Kinh với trị giá 29 tỷ.
Tương tự, tại gói thầu số hóa tài liệu hồ sơ năm 2017, sau khi nhận được gần 17 tỷ đồng từ Sở KH&ĐT Hà Nội, Nhật Cường chuyển khoản hơn 10 tỷ cho Đông Kinh. Cơ quan tố tụng làm rõ sau 2 hợp đồng, Công ty Nhật Cường đều bán lại cho Đông Kinh. Qua đó Nhật Cường hưởng lợi gần 20 tỷ.
Theo VKS, ông Chung và các bị can có hành vi phạm tội ngang nhau, có tính chất đồng phạm. Bùi Quang Huy là người khởi xướng, chủ mưu, chỉ huy thực hiện tội phạm nên giữ vai trò chính.
Còn ông Nguyễn Đức Chung lợi dụng chức vụ để can thiệp trái quy định của pháp luật vào hoạt động đấu thầu. Ông Chung cũng chỉ đạo cho Công ty Nhật Cường thí điểm số hóa để cho doanh nghiệp này trúng thầu.
Theo cáo trạng, có cơ sở kết luận hợp đồng giữa vợ ông Chung ký với Công ty Nhật Cường dùng để hợp thức hóa hồ sơ năng lực khi đấu thầu, là hợp đồng khống.
Tuy nhiên bà Hoa khai hợp đồng trên không phải được lập khống, mà được ký kết thực tế để mua phần mềm quản lý doanh nghiệp cho Công ty Minh Hoa. Bà Hoa cũng phủ nhận việc giúp Bùi Quang Huy hợp thức hồ sơ năng lực và không liên quan đến quá trình tham gia đấu thầu.
Viện kiểm sát cùng quan điểm với cơ quan điều tra, cho rằng không đủ căn cứ xem xét xử lý đối với hành vi của vợ ông Nguyễn Đức Chung.
Cáo trạng nêu ông Chung thực hiện hành vi phạm tội trước khi Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực. Khoản 1 Điều 281 Bộ luật Hình sự 1999 có lợi hơn so với Khoản 1 Điều 356 Bộ luật Hình sự 2015. Căn cứ các quy định tố tụng, VKS đã truy tố ông Chung về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo bộ luật 1999.
6 bị can gồm Nguyễn Văn Tứ, Phạm Thị Thu Hường, Nguyễn Tiến Học (cựu Phó giám đốc Sở KH&ĐT), Phạm Thị Kim Tuyến (cựu Trưởng phòng thuộc sở này), Võ Việt Hùng và Lê Duy Tuấn bị truy tố về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, theo Khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự 2015.
Đại tá, PGS, TS TRẦN NGỌC LONG, nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự-Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam
