Công ty Chứng khoán MBS ước tính, giá trị trái phiếu bất động sản đáo hạn (sau mua lại) trong quý 2/2024 và cả năm 2024 lần lượt là 19.328 tỷ đồng và 113.654 tỷ đồng.
Nghĩa vụ trả nợ trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản năm 2024 còn rất lớn.
Áp lực trả nợ trái phiếu
Tính đến cuối tháng 5, tổng giá trị trái phiếu mua lại của năm 2024 đạt 12.225 tỷ đồng (tăng 5,8% so với cùng kỳ), giúp lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong năm 2024 giảm 9,7% so với trước khi mua lại.
Hiện tại, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm thanh toán trong tháng 4 ước tính khoảng 193,6 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 19% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của toàn thị trường. Trong đó, nhóm ngành bất động sản chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 70% giá trị chậm trả.
Thời gian qua, hoạt động huy động vốn của các doanh nghiệp bất động sản đối mặt với nhiều khó khăn. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là trái phiếu bất động sản trầm lắng kéo dài khiến dòng tài chính của các công ty địa ốc tiếp tục là rào cản để phát triển các dự án.
TS.Nguyễn Trí Hiếu – Chuyên gia kinh tế cho rằng, khi thị trường vẫn chưa hồi phục, doanh nghiệp bất động sản có dòng tiền yếu, tỉ lệ vay nợ ở mức cao và nguồn tiền để trả nợ hạn chế có thể sẽ tiềm ẩn rủi ro về khả năng thanh toán.
Bên cạnh đó, khi thị trường vẫn còn khó khăn, các chủ đầu tư không thể mở bán dự án để duy trì dòng tiền dẫn tới mất khả năng trả nợ ngân hàng. Tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng tăng lên mức 2,5% (so với khoảng 2,2% hồi đầu năm) khiến nhiều ngân hàng trở nên thận trọng hơn khi giải ngân, từ đó gây khó khăn cho doanh nghiệp địa ốc trong việc tiếp cận vốn vay.
Doanh nghiệp tìm cách huy động vốn
Trước bối cảnh nguồn vốn vay từ ngân hàng còn nhiều khó khăn, các doanh nghiệp bất động sản đang tìm nhiều kênh tài chính khác nhau để có nguồn vốn kinh doanh.
Như mới đây, Tập đoàn Novaland (NVL) đã chốt phương án chào bán gần 1,2 tỷ cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Phương án này dự kiến sẽ giúp Novaland có thể thu được hơn 11.700 tỷ đồng và góp vốn vào công ty con khoảng gần 10.600 tỷ đồng. Hơn 855 tỷ đồng khác dành để tái cơ cấu nợ cùng thanh toán một phần các khoản phải trả.
Tương tự, Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt (PDR) chào bán 134,3 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Với số tiền huy động dự kiến là 1.343,3 tỷ đồng, công ty dự kiến triển khai một số dự án ở Bình Định, Quy Nhơn và tỉnh Bình Dương.
Ngoài kênh chứng khoán, nhiều doanh nghiệp cũng chọn cách bán tài sản như là một hình thức để có thêm nguồn tài chính kinh doanh trong thời gian qua. Điển hình như Tập đoàn Đất Xanh từ giữa năm 2023 tới nay đã bán lại một loạt công ty con như Công ty cổ phần Sài Gòn Riverview, thu về 650 tỷ đồng hay thoái vốn tại các công ty như FBV và DBFS để thu về hơn 90 tỷ đồng.
Đối với các doanh nghiệp chưa lên sàn, kênh tài chính được lựa chọn là đẩy mạnh hoạt động M&A. Tháng 5 vừa qua, Tập đoàn Danh Khôi đã công bố hợp tác với một công ty bất động sản hàng đầu tại Hồng Kông (Trung Quốc).
Khó khăn nguồn vốn là lực cản chính “đeo bám” doanh nghiệp bất động sản, như TS. Lê Xuân Nghĩa – Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia phân tích. Bởi vậy, các kênh tài chính khác như chứng khoán hoặc tái cơ cấu tài sản được cho sẽ tiếp thêm nguồn lực quan trọng cho doanh nghiệp chuẩn bị đón đầu các bộ luật mới, nhất là trong bối cảnh trái phiếu doanh nghiệp bất động sản gần như “đóng băng”.
