Ngân hàng Nhà nước cho biết trong quá trình triển khai Nghị định 31/2022/NĐ-CP về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, ngành ngân hàng đã tích cực phối hợp các bộ, ngành triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh sớm được tiếp cận chính sách.
Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước về kết quả triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP cho thấy, tính đến ngày 30/9 (sau 16 tháng triển khai), trong số 44 ngân hàng thương mại được thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất thì có 36 ngân hàng thương mại đã có phát sinh số tiền hỗ trợ lãi suất.
Doanh số hỗ trợ đạt hơn 190.000 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt hơn 63.000 tỷ đồng. Số tiền hỗ trợ lãi suất lũy kế từ đầu chương trình mới đạt khoảng 873 tỷ đồng (chỉ đạt hơn 2,3% so với mục tiêu 40.000 tỷ đồng) cho hơn 2.200 khách hàng (chủ yếu cho khách hàng doanh nghiệp chiếm 99%).
Một số ngân hàng thương mại có kết quả hỗ trợ tích cực như Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam (VietinBank) chiếm 22,28% tổng số hỗ trợ lãi suất, Ngân hàng HSBC chiếm 17,25% và các ngân hàng khác như Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank), Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank)…
Từ khi chính sách được ban hành tới nay, Ngân hàng Nhà nước đã thành lập đường dây nóng tại Ngân hàng Nhà nước chi nhánh các tỉnh, thành phố, các ngân hàng thương mại và chi nhánh các ngân hàng thương mại để nắm bắt thực tế phản ánh của người dân, doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, thành lập các Đoàn công tác liên bộ khảo sát thực tế tình hình thực hiện chính sách tại một số địa phương, thông qua đó kịp thời đôn đốc, giải đáp thắc mắc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho ngân hàng thương mại và khách hàng trong thực hiện.
Ngân hàng Nhà nước cũng đã có 10 tờ trình báo cáo đầy đủ các khó khăn, vướng mắc trong triển khai chương trình, đồng thời có các kiến nghị, đề xuất cụ thể đối với Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương để thúc đẩy triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất.
Tuy nhiên, theo Ngân hàng Nhà nước, kết quả hỗ trợ lãi suất còn thấp, chưa như kỳ vọng là chủ yếu do các nguyên nhân như: khách hàng không đáp ứng đối tượng được hỗ trợ lãi suất như khách hàng hộ kinh doanh không có đăng ký kinh doanh...; khách hàng đáp ứng điều kiện nhưng lại có tâm lý e ngại hậu kiểm; khó đánh giá về khả năng phục hồi; một số khách hàng lựa chọn vay USD để tận dụng lợi thế về lãi suất và nguồn thu bằng ngoại tệ nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ...
Ngoài ra, kiểm toán chuyên đề của Kiểm toán Nhà nước đối với chính sách này, Kiểm toán Nhà nước nhận định một số tồn tại hạn chế trong quá trình triển khai chính sách của các ngân hàng thương mại như ban hành văn bản nội bộ hướng dẫn còn chậm; chưa thực sự chú trọng tập huấn, hướng dẫn đào tạo nội bộ; chưa cung cấp được bằng chứng thể hiện đơn vị chủ động tiếp cận, đồng hành, hướng dẫn khách hàng hiểu đúng, đủ về chính sách.
Văn bản hướng dẫn nội bộ chưa xây dựng tiêu chí để đánh giá “khả năng phục hồi” của khách hàng làm căn cứ xét duyệt hỗ trợ lãi suất; nội dung tuyên truyền, phổ biến chính sách còn sơ sài, không đầy đủ, rõ ràng; rà soát, thống kê được số hồ sơ đủ điều kiện hỗ trợ theo đánh giá chủ quan của ngân hàng còn chưa đầy đủ.
Ngân hàng Nhà nước cho biết thời gian tới, cơ quan này sẽ quyết liệt thực hiện theo thẩm quyền các biện pháp để thúc đẩy triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP; theo sát tình hình, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền các vấn đề vượt thẩm quyền; chỉ đạo các ngân hàng thương mại, thông tin truyền thông, hướng dẫn khách hàng, đối tượng thụ hưởng trong tiếp cận chính sách.
Ngân hàng Nhà nước cũng đề nghị các bộ, ngành tiếp tục phối hợp thực hiện truyền thông, tuyên truyền đẩy mạnh triển khai hỗ trợ lãi suất để các đối tượng quan tâm được tiếp cận chính sách hỗ trợ từ ngân sách; tạo thuận lợi và đẩy nhanh quá trình thanh toán, quyết toán hỗ trợ lãi suất./.