Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị.
Đại biểu băn khoăn, liệu có tham nhũng, tiêu cực trong vấn đề này hay không? Từ tình trạng vừa qua, ngoài trách nhiệm của địa phương, Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, những giải pháp đã và sẽ triển khai hoặc tham mưu các cấp có thẩm quyền để đảm bảo rằng mọi vi phạm trong quản lý trật tự xây dựng đều được xử lý kịp thời.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cho rằng một trong những giải pháp khắc phục hiệu quả tình trạng vi phạm trật tự quy hoạch xây dựng là xử lý nghiêm cán bộ, công chức có thẩm quyền để xảy ra vi phạm hoặc có hành vi bao che.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, liên quan tới xử lý vi phạm trật tự xây dựng hành chính, chúng ta đã có quy định đầy đủ, xử lý hành vi phạm và chế tài rất rõ.
Còn liên quan tới trách nhiệm của Bộ Xây dựng, với trách nhiệm quản lý Nhà nước trong lĩnh vực, Bộ có trách nhiệm trong việc hướng dẫn, đôn đốc thực hiện quy định pháp luật, hoạt động xây dựng đúng quy định và có trách nhiệm trong việc rà soát hướng dẫn địa phương, chủ thể xây dựng thực hiện các quy định pháp luật, đảm bảo không vi phạm trong hoạt động xây dựng.
Trong thời gian tới, tiếp thu ý kiến của đại biểu, Bộ Xây dựng cho biết sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh quy định pháp luật đảm bảo chặt chẽ hơn, khả thi hơn, đối với hoạt động xây dựng, giảm dần vi phạm trong thời gian tới.
Về quy định của pháp luật xử lý hành vi vi phạm này, theo Bộ trưởng đã có quy định cụ thể tại Nghị định 16. Tuy nhiên, việc xử lý cán bộ phải theo quy trình, thủ tục, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước liên quan đến công tác cán bộ.
Liên quan đến biện pháp xử lý, khắc phục hậu quả đối với các dự án vi phạm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, cho rằng với đặc thù của công trình xây dựng, các vi phạm rất khó khắc phục hậu quả. Các trường hợp buộc phải phá dỡ đều đẫn đến lãng phí nguồn lực xã hội. Vì vậy, giải pháp khắc phục và phòng ngừa từ sớm luôn là ưu tiên trong nhiệm vụ quản lý Nhà nước của ngành xây dựng.
Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ ban hành hệ thống văn bản pháp luật về quản lý trật tự xây dựng, đến nay tương đối đầy đủ và đồng bộ. Cơ bản điều chỉnh được các hoạt động xây dựng, nội dung quy định về trật tự xây dựng ngày càng chặt chẽ, các biện pháp xử lý vi phạm ngày càng nghiêm khắc, theo hướng tăng nặng xử phạt và buộc tháo gỡ.
Dẫn báo cáo của các địa phương, Bộ Xây dựng cho biết, số công trình sai phép, không phép trên tổng số công trình thanh kiểm tra đã giảm dần qua từng năm. Năm 2020, số công trình sai phép không phép chiếm 23,8% trên tổng số công trình kiểm tra, đến năm 2021 là 13,4%, sáu tháng đầu năm 2022 là 7,1%. Tình trạng vi phạm trật tự xây dựng đã giảm nhưng còn phức tạp, việc phát hiện vi phạm có trường hợp không kịp thời, xử lý có trường hợp chưa nghiêm…
Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tập trung hoàn thiện pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong quy hoạch, hoạt động đầu tư xây dựng để xử lý. Tiếp đó, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương quan tâm, bố trí kinh phí hàng năm cho công tác quy hoạch, thiết kế đô thị; tăng cường trách nhiệm của địa phương trong công tác quản lý địa bàn, quản lý xây dựng...
