Báo chí - Người đồng hành của nền kinh tế thời kỳ đổi mới

Tròn một thế kỷ kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập tờ Thanh Niên, tờ báo đầu tiên của cách mạng Việt Nam, báo chí nước ta đã trải qua một chặng đường đầy tự hào, gắn liền với sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong hành trình đó, báo chí không chỉ là vũ khí tư tưởng sắc bén mà còn là lực lượng tiên phong trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước, góp phần to lớn vào công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế.

Từ sau Đại hội Đảng lần thứ VI năm 1986, khi đất nước chuyển mình bước vào công cuộc đổi mới, báo chí đã đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa chủ trương, đường lối kinh tế mới đến với toàn dân. Thông qua các trang báo, người dân, doanh nghiệp, các nhà quản lý được tiếp cận với thông tin chính sách kịp thời, minh bạch và dễ hiểu, từ đó góp phần hình thành một môi trường kinh tế cởi mở, minh bạch và ổn định.

Ngay trong những năm đầu Đổi mới, báo chí đã thể hiện vai trò tiên phong trong việc truyền tải những chính sách kinh tế mới của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân. Các chủ trương như xóa bỏ bao cấp, khuyến khích sản xuất, mở cửa thu hút đầu tư, cải cách hành chính... đều được báo chí giải thích một cách dễ hiểu, kịp thời và sâu rộng.

Đồng thời, báo chí cũng trở thành "gương soi" phản ánh thực tiễn triển khai các chính sách đó – từ thành công đến bất cập, từ cơ hội đến thách thức, từ trung ương đến địa phương. Những chuyên mục kinh tế chuyên sâu trên các tờ báo lớn như Nhân Dân, Lao Động, Tuổi Trẻ, Sài Gòn Giải Phóng, Đầu tư, Thời báo Kinh tế Việt Nam, hay các bản tin thời sự kinh tế của Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam... đã giúp hàng triệu độc giả, doanh nghiệp và nhà quản lý hiểu rõ hơn về xu thế phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trong quá trình hội nhập và phát triển, báo chí đã góp phần không nhỏ vào việc thúc đẩy cải cách thể chế, tạo môi trường đầu tư lành mạnh. Những loạt bài điều tra, phản ánh về nạn tham nhũng, lợi ích nhóm, thủ tục hành chính rườm rà, hay các vụ việc tiêu cực trong quản lý kinh tế – tài chính đã buộc các cơ quan chức năng vào cuộc, góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu lực của chính quyền.

Báo chí cũng góp phần truyền cảm hứng cải cách thông qua việc tôn vinh những mô hình kinh doanh hiệu quả, những sáng kiến cải cách từ địa phương, những câu chuyện thành công của các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo – từ đó lan tỏa thông điệp tích cực và khuyến khích hành động thực chất trong cải thiện môi trường kinh doanh.

Trong những năm gần đây, khi phong trào khởi nghiệp (startup) lan rộng khắp cả nước, báo chí đã nhanh chóng trở thành "người bạn đồng hành" của cộng đồng doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, vừa và doanh nghiệp sáng tạo. Các chuyên trang khởi nghiệp, kinh tế số, chuyển đổi số, tài chính công nghệ… ngày càng phổ biến, cung cấp kiến thức, kết nối nguồn lực và tạo diễn đàn trao đổi giữa doanh nhân, nhà đầu tư và cơ quan quản lý.

Nhiều cơ quan báo chí còn tổ chức giải thưởng, hội thảo, diễn đàn kết nối đầu tư cho doanh nghiệp khởi nghiệp như: Diễn đàn Kinh tế tư nhân, Giải thưởng Sao Khuê, Top 100 Startup Việt, Diễn đàn Chuyển đổi số..., tạo nên hệ sinh thái truyền thông năng động, hỗ trợ thiết thực cho sự phát triển của nền kinh tế tri thức.

Trong bối cảnh bùng nổ thông tin, đặc biệt trên mạng xã hội, báo chí chính thống giữ vai trò quan trọng trong việc xác thực, phản biện, định hướng thông tin kinh tế – nhất là những vấn đề nóng như giá cả xăng dầu, bất động sản, chứng khoán, tỷ giá, lạm phát…

Thông qua các bình luận chuyên sâu, phỏng vấn chuyên gia, báo chí giúp công chúng hiểu đúng bản chất vấn đề, tránh tâm lý hoang mang hoặc bị thao túng bởi thông tin giả mạo. Đồng thời, báo chí cũng là nơi thể hiện chính kiến, đề xuất giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng bền vững, phát triển bao trùm và đảm bảo an sinh xã hội.

Những bài viết, phóng sự phản ánh thực tiễn sản xuất, kinh doanh, giới thiệu các mô hình kinh tế mới, những tấm gương làm kinh tế giỏi… đã trở thành nguồn cảm hứng và tài liệu quý giá để lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong cộng đồng. Báo chí góp phần tạo ra một "hệ sinh thái" khởi nghiệp sôi động, từ nông thôn đến thành thị, từ doanh nghiệp nhỏ đến các tập đoàn lớn.