Lần đầu tiên, triển lãm giới thiệu đến công chúng hàng trăm tài liệu đặc sắc về hoạt động ngoại giao của nước ta trong hơn 50 năm đầu độc lập, tự chủ dưới triều Nguyễn (1802 – 1858), trước khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược và biến nước ta thành thuộc địa. Trong đó, chủ yếu là các văn bản được lựa chọn từ khối Châu bản triều Nguyễn – Di sản tư liệu thế giới.
Phái bộ Pháp – Tây Ban Nha (Nguồn: “Việt Nam trong quá khứ qua tranh khắc Pháp”)
Tìm hiểu hoạt động ngoại giao của tiền nhân cũng là cách để chúng ta có thể “gạn đục khơi trong”, đúc rút ra những giá trị cho cuộc sống đương đại.
Với không gian 3D độc đáo, triển lãm sẽ đưa quý vị đến với hành trình nhiều cảm xúc qua hai phần:
Phần 1: Đóng cửa Tây
Châu bản cho thấy, các vua triều Nguyễn từ Gia Long đến Tự Đức trong quan hệ với các nước đã thực hiện nhất quán chính sách “tự thủ”, “khép kín”. Mặc dù vậy, triều Nguyễn không hoàn toàn “tuyệt giao” với những gì liên quan đến phương Tây (chủ yếu là Anh, Pháp, Mỹ). Các vua triều Nguyễn từng gửi phái bộ đi xem xét tình hình phương Tây, mua đồ thiết yếu, súng đạn của phương Tây, học hỏi về khoa học kỹ nghệ… Bên cạnh đó, tàu thuyền phương Tây cũng không ít lần nhận được sự giúp đỡ, đón tiếp của triều Nguyễn. Một số nhà Nho còn dâng điều trần đề nghị “giao hảo” với phương Tây.
Năm 1825, Bá tước Đại tá hải quân Pháp đến Đà Nẵng xin đặt lãnh sự và thông thương, vua Minh Mạng từ chối (Nguồn: “Việt Nam trong quá khứ qua tranh khắc Pháp”)
Phần 2: Mở cửa Đông
Trong khi thực hiện chính sách “không phương Tây”, vua triều Nguyễn lại ưu tiên phát triển mối quan hệ với các nước phương Đông như Cao Miên, Vạn Tượng, Xiêm La, Nam Chưởng, Thủy Xá, Hỏa Xá…, đặc biệt với nước láng giềng Trung Quốc.
Họa đồ hành trình đi sứ Trung Hoa thời Minh Mạng (1825) (Nguồn: Trung tâm Lưu trữ quốc gia I)
Ban Tổ chức hi vọng triển lãm sẽ mang đến cho quý vị những trải nghiệm, khám phá thú vị, thông tin bổ ích, góc nhìn mới mẻ và hiểu biết sâu sắc hơn về hoạt động ngoại giao của nước ta dưới triều Nguyễn.
